Checklist bij een pasgeboren veulen

2 mei 2016, 00:00 Nieuws
“Het is verwonderend om te zien hoe snel een geboorte gaat en hoe snel het nieuwe leven alles oppikt”, vindt de dierenarts. Toch zijn er zaken waar je op moet letten.

1. Ken de historie van je merrie

Is je merrie ziek geweest tijdens de zwangerschap of juist erna? Het kan van invloed zijn op de gezondheid van je veulen. “De merrie biedt de eerste omgeving voor een veulen/foetus om zich te ontwikkelen. Als de oven stuk is, rijst de cake ook niet goed”, zegt Morresey. Toch is het niet direct reden voor paniek, stelt hij gerust.

2. Ademen

Als het veulen de merrie heeft verlaten, komen alle vitale functies in werking. Zo vouwen de longen zich uit, zodat het veulen zelfstandig gaat ademen. Het ontwikkelt zijn zicht en reukvermogen en kan dan op onderzoek uit. Een aandachtspunt is wel of de navelstreng goed is afgebroken: bloed deze niet na? Anders zul je hem moeten afbinden. En altijd even goed ontsmetten.

3. Opstaan

Hoe fragiel het veulen ook lijkt, vaak staat het binnen een half uur tot een uur. Het scheelt per veulen hoe lang het precies duurt, maar zolang het pogingen doet om te staan, is het goed, volgens Morresey. “Het is een prooidier, dus in de natuur is het noodzakelijk om snel te staan en weg te kunnen rennen.”

4. Drinken

Het is van belang dat het veulen, nadat het is gaan staan, voeding binnenkrijgt. Een veulen gaat van nature op zoek en zal proberen op alles te zuigen in de zoektocht naar de uier. “Ze lijken er een radar voor te hebben om de juiste plek te vinden. Soms hebben ze er een beetje hulp bij nodig”, zegt Morresey.

5. Ontlasting

Een paar uur nadat het veulen heeft gedronken, komt de eerste ontlasting eruit. Dat is een hele donkere kleverige massa, waarop het veulen vaak flink moet persen. Na zo’n acht uur zal het ook gaan plassen.

6. Slapen

Een veulen is vaak erg onderzoekend en actief. En zal zeer actieve periodes afwisselen met slaap. Dat is goed, zegt Morresey. “Je moet je ongerust maken als een veulen in een hoekje blijft staan en totaal niet op onderzoek uit is.”

7. Moeder-veulenband

Laat het veulen een band krijgen met zijn moeder zonder je er teveel mee te bemoeien. “Je wil dat de merrie ervoor gaat staan als je de box opendoet en dat het veulen om een hoekje vanachter zijn moeder toekijkt. Zo vormen ze een band”, aldus de dierenarts.

8. Temperatuur meten

Je kunt de temperatuur van het veulen regelmatig meten, die is meestal wat hoger dan bij een volwassen paard: rond de 38,5 graden Celcius. Is deze lager, dan kan het veulen onderkoeld raken. De hartslag is lastiger te bepalen, omdat die alle kanten opgaat, volgens de dierenarts.

9. Placenta controleren

Als je de nageboorte controleert, uitgevouwen is het net een panty, weet je of er niets in de merrie is achtergebleven. Als dat het geval is, is het raadzaam de dierenarts te bellen om de merrie na te spoelen. De merrie kan ziek worden als er wat in de baarmoeder achterblijft.

10. Oogje in het zeil houden

Als de moeder overenthousiast is, kan het zomaar op haar veulen gaan staan. Het is daarom belangrijk om de volgende dagen in de gaten te houden of het veulen wondjes heeft en geen infectie krijgt. Sowieso moet je moeder en veulen goed in de gaten houden en kijken of het met beide goed blijft gaan. Bij twijfel bel je de dierenarts.

Bron: The Horse, website DAP Bodegraven