Tips voor de eerste maand van jouw veulen

29 mei 2017, 00:00 Nieuws
“Bij een pasgeboren veulen vindt er vaak een routine onderzoek plaats, dat bestaat uit een anamnese en een klinisch onderzoek”, legt Ids de Boer uit. “Bij zo’n anamnese kijken we naar het verloop van de dracht, zoals ziekte/uitvloeiing en premature lactatie, het verloop van eventuele vorige drachten en het verloop van de partus, ofwel de geboorte van het veulen. De normale drachtlengte is tussen de 320 en 365 dagen, wanneer het veulen voor de 280 dagen komt, is het nog niet levensvatbaar. Bij minder dan 300 dagen heeft hij weinig kans op overleven.” Wanneer er een klinisch onderzoek wordt uitgevoerd, kijkt de dierenarts altijd naar de maturiteit van het veulen, het gedrag, de ademhaling en temperatuur, de perifere circulatie, de thorax, de buik, gewrichten en de ogen.

Wist je dat een pasgeboren veulen…

• Binnen een tot twee minuten zijn hoofd kan optillen en schudden


• Na vier tot vijf minuten in borst-buikligging komt


• Binnen een tot twee uur staat


• Binnen twee tot vier uur drinkt


• Een hengst moet plassen binnen zes uur en een merrie binnen tien uur


• De eerste ontlasting (meconium) passeert na de twaalf tot vierentwintig uur

Je moet op heel veel dingen letten bij een pasgeboren veulen. Een klinisch onderzoek zegt veel over de gezondheid van jouw pasgeboren veulen, weet Ids de Boer. “Bij de maturiteit wordt er gekeken naar hoe groot het veulen is, hoe de vacht zich heeft ontwikkeld, of het veulen geen ‘floppy ears’ heeft en hoe groot de bolling is van het voorhoofd. Het gedrag van een pasgeboren veulen is iets makkelijker herkenbaar. Hierbij kun je letten op wat het veulen doet wanneer er iemand de box binnen komt, of het veulen vijf tot zeven keer per uur drinkt bij de moeder en of het veulen interactie met de merrie zoekt wanneer hij of zij niet slaapt.”

Qua ademhaling, pols en temperatuur zijn er de volgende maatstaven:

	Eerste uur	Na vierentwintig uur
Ademhaling	40-60 / per minuut	20-40 / per minuut
Pols	60-120 / per minuut	60-100 / per minuut
Temperatuur	37-39 graden	37-39 graden

 

“Wanneer er wordt gekeken naar perifere circulatie, kijkt de dierenarts naar het bloedvatenstelsel van het veulen en of dit netwerk in het lichaam goed werkt. Daarbij kijkt de dierenarts onder andere naar de slijmvliezen, of de onderbenen warm aanvoelen en hoe de spanning van de huid is. Bij de thorax (de borst) gaat het om de juiste beweging, de ademfrequentie en het adem type om te kijken of het veulentje een goede hart- en longfunctie heeft. Ook wordt er naar de buik gekeken of alles klopt met de vorm en de navel, maar ook naar de benen om te kijken of er geen stand afwijkingen zijn of warme gewrichten. Tenslotte bekijkt de dierenarts ook de ogen van het pasgeboren veulen om te zien of de oogleden correct aansluiten op de oogbol en of het veulen een goede pupilreflex heeft. Verder is het ook belangrijk voor de gezondheid van de merrie dat er gecontroleerd wordt of de nageboorte binnen zes uur afkomt en of deze nog intact is”, zegt Ids.

Ids de Boer: ‘Een goede voorbereiding kan veel verschil maken tijdens het veulenen en bij de opstart van het pasgeboren veulen’

Tips voor het veulenen

Denk hierbij aan de algehele conditie van de merrie, zoals training, voeding en vaccinatie. Probeer de merrie ruim van te voren (minimaal drie weken) te stallen waar het veulenen gaat gebeuren. Zo zal de merrie daar minder stress van ervaren vlak voor de geboorte. Hierdoor kan de merrie ook nog antilichamen aanmaken tegen de voorkomende ziektekiemen in de stal. Deze eventuele antilichamen kan de merrie dan doorgeven aan het veulen via de biest en bescherm je zo optimaal het veulen. Het veulenen kan het beste in een ruime, schone, rustige ruimte plaatsvinden.

Probeer daarnaast door middel van camera’s en/of een birth alarm bij het geboorteproces aanwezig te zijn. Dit om in de gaten te houden of alles verloopt zoals het hoort en om eventueel op tijd hulp in te kunnen schakelen. Gelukkig gaat het in meeste gevallen goed en dan is en blijft de geboorte van een veulen een geweldig iets om mee te maken!

Ik krijg een veulen en neem mee…

Het is altijd handig om enkele zaken goed voorbereid te hebben. Er is een aantal spullen die van pas kunnen komen wanneer de geboorte gaat beginnen. Zo kun je denken aan de volgende spullen:

• Staartbandage


• Zeep om de handen te reinigen


• Emmers met warm water


• Handdoeken


• Glijmiddel


• Product om de navel te kunnen desinfecteren, bijvoorbeeld jodium- of Betadine oplossing of chloorhexidine


• Telefoon en het nummer van de dierenarts

Opvoeden

Ids heeft nog enkele tips voor de opvoeding. “De merrie – of later het koppel - zal het veulen vooral opvoeden. Voor de ontwikkeling van het veulen is het goed veel te beweging, vooral in de buitenlucht. Tussendoor rust het veulen ook voldoende. Als eigenaar kun je het veulen al handtam gaan maken. Zo moet het veulen leren om een halster te dragen, aan een touwtje te lopen, vast te staan en ook om de beentjes op te tillen.”

Bron: Bitmagazine.nl