foto 2
foto 2

Blog: Met paarden de wereld rond, eerste stop: Australië-deel 2

Nieuws

Ik zit nu - op het moment van schrijven - op het Australian Equine Bahaviour Centre (AEBC) dat jaren geleden door paardengedragspecialist dr. Andrew McLean is opgezet. Ik maak inmiddels al een paar jaar gebruik van de equitation science methodes van Andrew, maar omdat je nooit uitgeleerd bent, leek het mij een goed plan om me nog meer te verdiepen in deze methodes. Zo kan ik mijn klanten en hun paarden nog beter begeleiden. De eerste keer dat ik met de McLean familie en hun methodes in aanraking kwam was in 2012…


Het is januari 2012 en ik werk inmiddels al paar maanden op de kleine manege van Sharon in Tasmanië. Naast de dagelijkse klusjes, les geven en het begeleiden van buitenritten over het strand, train ik ook elke dag enkele paarden. Het is zomer en hoewel Tasmanië een stuk minder koud wordt vergeleken met de rest van Australië, is de zon, als ‘ie tevoorschijn komt, toch wel behoorlijk warm..
‘Jonna is Andrew McLean’s broer’

Veel woorden worden door de Australiërs afgekort, de bottle shop is de bottle-o, afternoon is arvo en Jonathan McLean is Jonna. Jonna is Andrew McLean’s broer, en op een van die zonnige zomer dagen komt hij langs om een clinic te geven. Jonna moet al ergens in de vijftig zijn, heeft het postuur van een jockey en is een van de beste instructeurs die ik heb gehad. Zo goed dat ik hem vijf jaar later naar Nieuw-Zeeland zou halen om daar clinics te geven.

Naast dat iedereen rijles van hem heeft, is hij hier ook om te helpen met het inrijden van de jonge paarden, op z’n Engels ‘breaking in’ genoemd. Waar wij gewend zijn om het paard eerst aan het zadel te laten wennen, doen de McLean’s dat een beetje anders. Eerst wordt het paard voorbereid op de grond. Jonna legt uit: “ Eerst leren we de paarden halthouden, voorwaarts gaan en sturen op de grond, eerst met een halster en vervolgens met een hoofdstel.”

Jonna vertelt dat achterwaarts gaan het verlengde van het halthouden is. “Ik leer de paarden achterwaarts gaan door druk op het hoofdstel en bekrachtig dit met de zweep op het voorbeen van het paard als hij niet goed genoeg reageert. Dit betekent dat het paard in ieder geval weet wat stop betekent voordat ik erop ga zitten”, zegt Jonna lachend.

[caption id=”attachment_83916” align=”alignright” width=”180”] Avatar heeft voor het eerst een ruiter op z’n rug[/caption]

Het voorwaarts gaan, vraagt hij door middel van voorwaartste druk op het hoofdstel en wordt bekrachtigd door gebruik te maken van de zweep op de plek waar later het been van de ruiter komt te liggen. “Als het paard goed voorwaarts gaat op de teugelhulp, leer ik het paard om voorwaarts te gaan als ik met m’n hand in zijn zij duw, dit doe ik zodat mijn beenhulp dan niet helemaal uit het niets komt. Het paard associeert mijn been hulp dan al met voorwaarts gaan”, vertelt Jonna.

“De schouder van het paard is waar ik controle over heb en daarmee controleer ik waar het paard naartoe gaat”, zegt Jonna. Eerst leert hij het paard aan om een stapje opzij te gaan door de zweep op de schouder. Vervolgens zorgt hij dat het paard leert om te reageren op de teugelhulp.

“Als het paard deze hulpen goed begrijpt, kun je de ruiter introduceren. Dit doen we in eerste instantie zonder zadel, zodat het paard niet aan twee enge dingen tegelijkertijd hoeft te wennen.” Vervolgens springt hij, terwijl Sharon het paard vast houdt, zonder zadel, zo van de grond op het paard. Binnen enkele minuten kan hij halthouden, achterwaarts gaan, voorwaarts gaan en sturen en rijdt hij rondjes in de longeerbak.
‘Gelukkig hoeft de normale ruiter, zonder springveren in z’n benen dat niet te doen’

Als een van de paarden het toch niet zo ziet zitten in het begin, landt Jonna op de grond en binnen een seconde springt hij zo weer op de rug van het paard. Het doet me een beetje aan de stuntrijders denken. Gelukkig hoeft de normale ruiter, zonder springveren in z’n benen dat niet te doen. Jonna vertelt dat je ook gewoon gebruik kunt maken van een opstapje om op het paard te ‘springen’.

Hoewel het er indrukwekkend uitziet, is hoe de McLean’s paarden zadelmak maken een goede manier om de paarden te laten wennen. Alle paarden raken rustig gewend aan de ruiter, waarna, als het zadel wordt geïntroduceerd, er eigenlijk geen problemen zijn.

De rustige manier van horsemanship is behoorlijk typisch voor de Australische paarden mensen die ik tegen kom. Het gaat veel over een paard een paard laten zijn. Jane Myers, die ik enkele weken later leer kennen, geeft lezingen door heel Australië en Engeland over het houden van paarden. Ze kijkt naar hoe we het land waar we paarden op houden goed kunnen cultiveren, zodat het land gezonder blijft, we geld kunnen besparen, maar het de paarden ook gelukkiger maakt. Als ik met haar praat, kom ik er achter dat ze een MSc in equine science heeft gedaan en dit zet mij een paar maanden later aan het denken.

Na ontzettend veel geleerd te hebben, vertrek ik in februari uit Tasmanië, want ik wil toch wel wat meer zien van Australië. Samen met een vriendin begin aan een roadtrip langs de oostkust. We rijden van Melbourne naar Sydney, naar Brisbane, om uiteindelijk bij de Whitsundays (vlak bij het Great Barrier Reef en waar ze dat hele witte zand strand hebben) uit te komen. Dit zijn zes weken met veel kamperen op afgelegen, maar ook prachtige plekken langs de oostkust. Van verlaten stranden tot een veld vol met wombats. Hoewel ik ook een keer mijn benen erg verbrand in de zon (zonnebrandcrème is toch echt wel belangrijk!) en gigantisch lek gestoken word door zandvlooien, is het een heerlijk om het land lekker te verkennen.
‘Want je kunt geen eeuwige reiziger zijn, toch?’

Als ik in Airlie Beach, het dorp dat de gateway naar de Whitsundays is, ben, besluit ik een tijdje in een hostel te werken. Terwijl ik daar ben besluit ik nog een extra jaar in Australië te blijven, maar ik begin toch ook al wel een beetje na te denken over wat ik eventueel daarna zou willen doen. Want je kunt geen eeuwige reiziger zijn, toch?

Tussen de boot tours en het feesten door denk ik af en toe terug aan de gesprekken met Jane en Jonna. Ik ben naar Australië vertrokken met een BSc in milieu wetenschappen en heb nooit serieus gedacht aan een carrière in de paarden. Maar paarden zijn wel mijn passie en is eigenlijk de enige hobby die echt is blijven hangen. Mijn diploma combineren met paarden? Een idee is geboren en ik meld me aan voor de een paar universiteiten waar ze dier- of paardenwetenschappen aanbieden. Maar eerst zit ik nog een jaar in Australië, dus ik moet nog wel wat meer van dit prachtige land zien…
Volgende keer... Pa en ma komen langs om de outback te verkennen, terug naar Tasmanië en hoe ik terecht kom in een van de grootste natuurlijke rampen die Tasmanië gezien heeft.
foto 1