Blog: Stang & trens vs bitloos

1 november 2017, 00:00 Nieuws
Afgelopen week las ik online een column van Tineke Bartels. Zij gaf aan niet voor of tegen de verplichting van stang & trens voor Junioren en Young Riders te zijn, maar zei ook dat een stang & trens niet per definitie minder vriendelijk is dan een trens.

Goed lezen

En na die titel en eerste alinea houden sommige mensen dan ook op met lezen. Het verhaal over hoe en waarom, over het opleiden van de jeugd, over de belangrijke basis tot Prix. St. Georges op een trens en vooral dat er niet te licht over het rijden met stang & trens gedacht moet worden, lijkt een groot deel van de reageerders compleet gemist te hebben.

Mishandeling

“Een stang & trens is mishandeling”, “Het is een wapen”, “Het zijn idioten die daarmee rijden” wordt er onder andere onder het artikel geschreven. Ja inderdaad, dat kan. Het kan een wapen zijn waarmee je een paard mishandelt, als het door de handen van een idioot gebruikt wordt. Maar dat is zo met elke optoming! Net zoals je van bijvoorbeeld een auto, baksteen, bezemsteel, glas, of een touw een levensgevaarlijk wapen kunt maken, is een stang & trens daar ook niet als wapen bedoeld.

Het is alleen wel heel belangrijk dat het gebruik van deze, toch wel ingewikkelde en zwaardere optoming (die als hulpverfijning gebruikt dient te worden) onder goede begeleiding aangeleerd wordt en dat de ruiter er correct mee om leert gaan. En dan kan dat inderdaad vriendelijker zijn dan een bit of bitloze optoming bij een ruiter die zit te ‘rukken en plukken’ op de rug van zijn paard.

Springen zonder hoofdstel

Vervolgens lees ik dezelfde dag een artikel van een Amerikaanse amazone die haar paard zonder hoofdstel een parcours rond springt. Interessant, wil ik zien! Er staat wel bij dat ze niet helemaal foutloos was, maar dat ze ontzettend blij was en er is een filmpje van. Mooi! Filmpje gaat tot en met hindernis 1, dus nog niks gezien. Maar iedereen is enthousiast. “Een voorbeeld voor velen”, “Zo zou het altijd moeten”, “Ik hou ervan” zijn enkele reacties onder het artikel.

Nou wil ik niet mijn mening vormen over iemands rijden van een parcours wat ik niet gezien heb, dus ik ging even zoeken op YouTube. En daar kwam ik twee filmpjes van dezelfde combinatie tegen. Een filmpje waarin ze een parcours rijdt met een gewoon hoofdstel met een bit van een jaar geleden en een filmpje van het parcours met de neckrope. In het eerste filmpje zie ik een niet professionele amazone met een temperamentvol paard die een goed gecontroleerd, dubbel foutloos 1.30m. parcours springt.

Wereld op zijn kop

Het filmpje met de neckrope begint leuk. Paard draaft met de oortjes naar voren door het parcours en laat zich goed sturen. Maar in het parcours zie ik een verward paard, dat na een weigering steeds harder gaat lopen en meer gaat slingeren, steeds krampachtiger gaat springen, zijn ruiter daarmee steeds meer uit balans gaat brengen en daardoor op het einde van het parcours ook nog twee balken uit de lepels springt.

En dat krampachtige, verwarde paard wordt dan geweldig gevonden, terwijl het correct rijden met bit of stang & trens door zulke reageerders direct veroordeeld wordt, beide zonder het eigenlijk gezien te hebben. Dat is toch de wereld op zijn kop?

Luister goed naar je paard

Bij paardrijden is het nou eenmaal niet zo zwart-wit. Een optoming is niet goed of slecht, net zoals bij zoveel dingen rondom je paard. Een paard is namelijk een individu met eigen wensen. Sommige paarden vinden een bit inderdaad niet prettig, maar andere paarden vinden juist de druk op de neus niet prettig.

Het is het belangrijkste om goed naar je paard te luisteren en voelen en niet naar een optoming te grijpen, omdat de opinie zegt dat het beter is. Ook is het niet handig om naar een bepaalde optoming te grijpen, omdat een ander ermee rijdt. Jij bent niet die ander. Die ander kan misschien wel heel goed overweg met die optoming, waardoor het vriendelijk, nuttig en correct is, maar dat betekent niet dat jij dat ook kan.

Manier van gebruiken is goed of fout

Uiteindelijk willen we allemaal streven naar een blij paard dat vrij is van ongemakken en ieder met onze eigen ambities. Voor de ene combinatie zal dat zijn met bit of stang & trens en voor de andere met zo weinig mogelijk tuig. Beide manieren en alles er tussenin kunnen op een goede of een slechte manier gedaan worden en zo is in mijn ogen dus niet een systeem goed of fout, maar is de manier van gebruiken goed of fout.