Bliksem en onweer: Je paard op stal of niet?

Welzijn Horsemanship Opvallend Verzorging Veterinair Weidebeheer

Onweersbuien kunnen plotseling de kop op steken. Soms zie je zo’n bui helemaal niet aankomen en staat je paard nog op de wei. De bliksem schiet uit de hemel en het onweer knalt erop los. Kan dat dan kwaad, of hoef je je niet zoveel zorgen te maken? Volgens Erich van Kooten, bliksemexpert bij Jules Goossens Bliksembeveiliging, is het eigenlijk heel simpel: als je, terwijl het bliksemt, zelf op een open veld staat, ben je ook niet veilig. Waarom zou je paard dat dan wel zijn?

Bliksem trekt naar het hoogste punt

Van Kooten legt uit waarom het niet de veiligste optie is om je paard op de weide te laten staan als het bliksemt: “Bliksem slaat in op het hoogste punt in een gebied.” De meeste mensen weten dit wel, verklaart hij, vaak hebben mensen dit namelijk ergens in hun schoolcarrière wel geleerd. Toch blijft het belangrijk om te vertellen, want bliksem is erg gevaarlijk.

Bomen

“Wat we vaak bij koeien zien, is dat die onder een boom of iets dergelijks gaan schuilen als het bliksemt. Als je paard dat ook doet, is dat helemaal gevaarlijk, aangezien een boom nog hoger is dan een paard en dus een makkelijker punt is voor bliksem. De bliksem schiet dan naar de boom, waarna die vanuit de boom naar het paard schiet”, vertelt Van Kooten.

Bliksemafleiders in de weide

Er zijn wel manieren om je weide - en dus paard - te beschermen tegen de bliksem. “Er zouden bijvoorbeeld palen met bliksemafleiders kunnen worden geplaatst”, legt Van Kooten uit. “Wanneer je een wat grotere weide hebt, heb je echter niet meer genoeg aan één paal en dan moeten er al meerdere komen. Dat ziet er natuurlijk ten eerste niet zo mooi uit. Daarbij is het ook erg duur en moet je je ook maar afvragen of je dat wel de moeite waard vind. Je kunt veel beter gewoon even je paard op stal zetten.’

Je stal bliksemveilig maken

Natuurlijk kan je stal ook geraakt worden door de bliksem en ook dan kan het goed fout gaan. “Als een gebouw geraakt wordt door de bliksem, ontstaat er meestal brand”, vertelt Van Kooten. Gelukkig kun je op stal veel makkelijker en goedkoper maatregelen daarvoor nemen, brand op stal is namelijk wel het laatste dat je wilt. “Je laat dan bliksemafleiders plaatsen”, legt Van Kooten uit, “die worden dan op het dak gezet en afgeleid naar de grond. Zo loopt de energie van de bliksem de grond in en verbrand die niet je gebouw.”

Op stal niet altijd het beste

Toch is het op stal zetten van je paard wanneer het bliksemt niet altijd de beste optie. “Als je paard echt bang is voor onweer, kan dit ook echt vervelende gevolgen hebben”, vertelt gedragstherapeute Laura Venema. “Sommige paarden voelen zich nu eenmaal minder veilig op stal. Door stress en door het feit dat het paard niet goed kan bewegen op stal, kan zelfs koliek ontstaan.’

Waar voelt je paard zich veilig?

“Het is belangrijk dat je goed kijkt waar je paard zich het meest veilig voelt”, legt Venema uit. “Bij sommige paarden is dat op stal, maar veel paarden voelen zich op de wei veiliger. Ze hebben dan bewegingsvrijheid en de ruimte om rond te lopen.” Ook Venema benadrukt wel dat het belangrijk is dat je paard ook op de weide wel veilig kan staan. Wanneer er een boom op je weide staat is er een grote kans dat je paard hieronder gaat schuilen.”

Behandeling

Aan de angst voor onweer, ofwel astrafobia, valt gelukkig wel wat te doen, volgens Venema. Dit verschilt echter bij ieder paard. “De behandeling van je paard hangt sterk af van hoe het komt dat je paard bang is voor onweer. Ook dingen als leeftijd, ras en karakter spelen een rol in de behandeling. Zo’n behandeling verschilt dus ook per paard. Het beste kun je samen met een deskundige een trainingsschema opzetten, zodat je de angst voor onweer bij je paard op een goede manier kunt verhelpen.”

Niet boos worden

Volgens Venema zijn er wel een paar dingetjes waar je zelf ook al op kunt letten als je weet dat je paard bang is voor onweer. “Het is dus ten eerste al belangrijk dat je paard op een plek staat waar hij zich veilig voelt. Als hij dan bang wordt, is het belangrijk dat je niet boos op hem wordt. Sommige mensen worden boos op hun paard, omdat ze vinden dat hij zich niet zo aan moet stellen, maar dan wordt de angst alleen maar erger. Uit onderzoek met honden blijkt dat rustig blijven en je paard op zijn gemak proberen te stellen over het algemeen beter werkt dan boos worden. Je hoeft niet te denken dat je dan de angst beloond, je kunt angst helemaal niet belonen. Als je rustig en vriendelijk blijft tegen je paard vergroot je zijn angst niet, maar zal je paard zich juist eerder veiliger voelen”, vertelt Venema.

Bron: Bit & Cap