Hoe win je een paard zijn vertrouwen?
Nieuws
Hoe win je een paard zijn vertrouwen en betekent dat vertrouwen voor een paard hetzelfde als voor mensen? Gedragsdeskundige Robin Foster legt het uit.
“Vertrouwen is essentieel om sociale contacten te leggen en vast te houden. Wanneer mensen elkaar kunnen vertrouwen, zijn ze gezonder, gelukkiger en productiever. Samenwerkingsverbanden tussen paarden en mensen lijken ook gebaseerd op vertrouwen. Er worden zelfs verschillende oefeningen gepromoot om vertrouwen te kunnen winnen. En recentelijk is onderzoek gedaan naar hoe mensen vertrouwen ontwikkelen door het werken met paarden. De vraag is of vertrouwen voor paarden hetzelfde is als voor mensen. En hoe doe je dat? Het vertrouwen van een paard winnen?”
Wat is vertrouwen?
“Vertrouwen gaat gepaard met het opgeven van controle en je kwetsbaar opstellen met de verwachting dat je geen kwaad wordt gedaan. Betrouwbare mensen zijn consequent en toegewijd en er kan bij hen van worden uitgegaan dat ze het beste met een ander voor hebben. Het is belangrijk om te weten dat vertrouwen alleen te verdienen valt en getest wordt als iemand in moeilijkheden is, of lichamelijk of emotioneel niet in orde is.”
“In een relatie is er sprake van een gelijke balans in leiderschap en vertrouwen. Dat zie je vaak bij vriendschappen en bij liefdesrelaties terug. Bij werknemer-werkgever en ouder-kind-relaties zie je een ongelijke verhouding. Daar is er sprake van een leider en een volger. Sommige leiders zijn betrouwbaar en verdienen medewerking, maar anderen controleren door bijvoorbeeld agressieve dominantie en intimidatie. Als die onbalans er is, kunnen volgers angstig, apathisch of depressief worden.”
“In de paard-mensrelatie is er vaak een onbalans. Het paard is daarbij volger, de mens leider. Denk maar eens na over de voorbereiding van paard en ruiter om een metershoge muur te springen. Springen is wat de ruiter van belang vindt: die wint er een prijs mee en krijgt erkenning. Het paard daarentegen, neemt een risico met de sprong en als ze de keuze krijgen, zullen de meeste paarden voor de veilige route kiezen en langs de sprong gaan. Een belangrijke vraag hierbij is: waarom werkt het paard mee en springt hij? Vertrouwt hij dat zijn ruiter zijn veiligheid waarborgt? Of springt hij om de pijn te vermijden, die mogelijk volgt als hij niet meewerkt?”
Hoe ontwikkelt vertrouwen zich?
“Je krijgt terug wat je geeft. Die theorie van wederzijds belang is leidend in zowel de mensen- als de dierenwereld als uitleg waarom dieren met elkaar samenwerken. Het gedrag wordt aangepast aan dat wat de ander daarvoor deed. Het kan positief zijn, zoals vriendelijkheid belonen met vriendelijkheid, of negatief, zoals agressie straffen met agressie. Vertrouwen wordt gewonnen met positief handelen en weer teniet gedaan met negatief handelen.”
Foster geeft haar volbloed als voorbeeld. De ene dag komt hij direct naar haar toe in de wei en krijgt hij lekker voer of gaat ze met hem op buitenrit. Maar als ze de smid laat komen of de tandarts, heeft ze zijn vertrouwen geschaad. De volgende dag draaft hij hard weg van haar in de wei of probeert hij zich te verschuilen achter zijn grote Friese vriend.
“Vertrouwen is fragiel. Het steeds schaden daarvan kan relaties beïnvloeden. Je zult het steeds weer goed moeten maken”, zegt Foster, ,,om het vertrouwen terug te winnen. Dat geldt zowel voor de mensen- als de dierenwereld.”
Zijn sommigen betrouwbaarder dan anderen?
“Betrouwbare mensen zijn het gauw met anderen eens en doen hun best om aardig te zijn, meewerkend, warm en meevoelend. In menselijke relaties zou onvoorwaardelijke vriendelijkheid wel eens de meest belangrijke factor kunnen zijn om vertrouwen en medewerking van anderen te winnen. Een hoge emotionele intelligentie is ook gelinkt aan betrouwbaarheid en aan de band tussen mensen en dieren. Mensen met een hoge emotionele intelligentie herkennen emoties van anderen en passen hun gedrag daaraan aan. De relatie tussen mensen en paarden worden mogelijk ook verbeterd door deze kenmerken en gedragingen.”
“Net als mensen, zijn sommige paarden betrouwbaarder en beter van vertrouwen dan andere paarden. Of persoonlijkheid ook van invloed is op de betrouwbaarheid van een paard, is een interessante, maar nog onbeantwoorde vraag.”
Is vertrouwen hetzelfde voor paarden als voor mensen?
“Er is nog niet zoveel bekend over hoe vertrouwen eruitziet in de ogen van een paard, maar naar alle waarschijnlijkheid zal het anders zijn dan hoe mensen het zien. Mensen hebben een op emotie gebaseerde sociale behoefte aan gezelschap. Relaties met dieren lijken deze behoefte te bevredigen. Bij mensen met honden of andere huisdieren heeft onderzoek uitgewezen dat ze zowel geestelijk als lichamelijk gezonder waren en meer zelfvertrouwen op sociaal vlak hadden.”
“Daarentegen is de sociale behoefte van een paard zelden bevredigd door zijn contact met mensen. In een recent artikel wordt beschreven dat paarden meer geïnteresseerd zijn in het vormen van een sterke band met andere paarden dan met mensen. Paarden hebben de neiging eerst op hun hoede te zijn voor mensen, terwijl mensen over het algemeen beter van vertrouwen zijn. Het onderzoek wees ook uit dat een emotionele band tussen paarden en mensen minder vaak voorkomt dan tussen twee mensen, of tussen honden en mensen. De band met mensen kan sterker zijn als een paard van kleins af aan alleen door mensen is opgevoed. Het gevaar schuilt hier wel in dat het welzijn van het paard in het geding is door zijn sociale isolatie van soortgenoten. Wil je dat als verzorger? Dat is een ethisch dilemma.”
Tot slot
“Harmonieuze communicatie en lichaamstaal tussen paarden en mensen is gebaseerd op wederzijds vertrouwen en medewerking. Leiders winnen vertrouwen door hun kennis en kunde, tonen van hun goodwill en vriendelijkheid en het aangaan van een emotionele band met anderen. Om het vertrouwen van een paard te winnen kunnen mensen deze kwaliteiten inzetten. Daarvoor is consequentie en ervaring nodig, het ontwikkelen van een neus voor de emotionele staat van een paard en het benaderen van het dier op een rustige, eerlijke en vergevingsgezinde wijze. Frequente positieve ervaringen zijn ook belangrijk voor het vormen van een basis voor een stevige vertrouwensband tussen mens en paard, zeker als het dier nog jong is.”
Bron: The Horse.com