Van ‘treiterknol’ naar meewerkend paard
Nieuws
Een paard dat alleen maar bijt tijdens het poetsen, steigert als je wil rijden, niet de trailer in wil en het niet prettig vindt dat je hem aanraakt. Daar word je boos, onzeker en gefrustreerd van. “Niet doen!”, zegt gedragsdeskundige Petra Vlasblom van 2Moons. “Als je je paard een ‘treiterknol’ vindt, kom je vaak in een vicieuze cirkel van negativiteit terecht.”
Ja, gedragsdeskundige Petra Vlasblom kent ze ook, van die paarden die als ‘treiterknol’ getypeerd worden. Paarden die niets willen, behalve tegenwerken. “Ik kwam er een in Frankrijk tegen. De eigenaar had mij om hulp gevraagd, want dit paard wilde helemaal niets. Het was vervelend met rijden, wilde niet de trailer in en beet als je hem wou poetsen. Het was een narrig, boos paard.”
Geen andere uitweg
“Ik ging met dat paard aan de slag. Toen ik ging trailerladen, ging hij aan het eind van de training weliswaar de trailer in, maar ik voelde dat daarmee het probleem nog niet was opgelost. Ik zag geen volledige overgave bij dit paard. Het was niet zijn keuze om de trailer in te lopen, het was meer omdat hij geen andere uitweg vond.”
Onvrede
“Dit paard was mentaal zo sterk en uitte zoveel negatief gedrag, dat zijn eigenaar hem eigenlijk nooit kon belonen. Vanuit de mens is het gedrag van dit paard alleen maar gecorrigeerd door een ruk aan het halster, het roepen van ‘hou op’, kortom: heel veel onvrede. Maar ik wilde weten: ‘Wat is er nou werkelijk aan de hand met dit paard? Waar komt dit gedrag vandaan?”
Oorzaak
“Het was moeilijk om met dit paard contact te maken. Je kon het wel aaien, maar dan kwam het contact vanuit de mens. Echt contact heb je, als het paard toenadering zoekt bij jou als mens. Ik kwam erachter dat dit paard bij het afspenen van zijn moeder een week lang in een donkere stal is gezet, zonder contact met andere paarden. En daar komt bij dat het dier op anderhalfjarige leeftijd was ingereden. Toen ik contact probeerde te maken met dit paard, zag je hem twijfelen: ben je te vertrouwen of niet?”
Begrip tonen
“Bij zo’n paard is het belangrijk dat je begrip toont waarom hij geworden is zoals hij is. Je moet je hart kunnen openen voor zo’n paard. Het is lastig om dit in een artikel uit te leggen, want bij de opleiding van 2Moons gaat er een hele module over hoe je contact kunt maken met een paard. Het gaat erom dat je negatief gedrag negeert en als het paard heel even gewenst gedrag vertoont, ook al is het maar een fractie, dat je dat gaat belonen. Op het moment dat je zo’n paard de hemel in prijst, dan gaat er iets veranderen in het gedrag van dat paard.”
Door weerstand heen komen
“Zo’n beloning wil een paard vaker. Op den duur zie je vaak dat de gemoedstoestand van zo’n paard veranderd. Dat kan in een sessie gebeurd zijn. Je moet door de weerstand van zo’n paard heen zien te komen. Bij dit paard was er een duidelijk verschil in zijn gemoedstoestand te zien tussen voordat ik met hem aan de slag ging en na mijn sessie. Aan het eind ben ik weer met hem naar de trailer gegaan en toen liep hij in een keer de trailer op. Dan voel je: dit is de keuze van het paard om mee te werken.”
Geen controle
“Een ander geval was een tweejarige hengst. Die had een nacht met zijn hoef in zijn halster vastgezeten. Zijn eigenaresse trof hem de volgende ochtend in zijn benarde positie aan en bevrijdde hem. In de maanden erna was het dier niet meer aan te raken of te vangen. Zijn gedrag was heel explosief: hij liep dwars over je heen als je hem in een hoek probeerde te drijven. Dit was zo’n dier waar je geen contact mee hebt, of waar je geen controle over kunt hebben.”
Niet dwingen
“Ik ging er op afstand mee aan de slag en probeerde met lichaamstaal zijn beweging te controleren en contact te maken. Wij mensen willen die controle graag hebben, maar hoe meer controle je probeert af te dwingen bij zo’n paard, hoe minder je het zal krijgen. Ik ben van mening dat je vanuit zachtheid, begrip, liefde en duidelijkheid leiderschap kunt verkrijgen. Dan kan een paard een mens als leider ervaren en accepteren. Hij leert dat we te vertrouwen zijn.”
‘Met heel subtiel grondwerk en lichaamstaal kun je respect bereiken bij je paard, waardoor hij jou als leider gaat zien’
Routine
“Een ander extreem geval was een Fjord die je alleen kon poetsen als hij met zijn neus tegen de muur stond vastgebonden. Als je dit paard op zijn hals probeerde te aaien, had hij je al gebeten. Zijn eigenaresse had zich erbij neergelegd, maar paarden zijn gewoontedieren. Gedrag wordt op een gegeven moment een gedragspatroon, het wordt routine.”
Persoonlijke ruimte
“Bij dit paard ben ik heel duidelijk grenzen gaan stellen. Ik ben mijn persoonlijke ruimte duidelijk gaan maken. Wel vanuit liefde en zachtheid, maar mijn persoonlijke ruimte, daar mocht hij alleen inkomen als ik hem uitnodigde.”
Goed gedrag belonen
“Je kunt zo’n paard vergelijken met kinderen die op een negatieve manier aandacht vragen. Als je verbaal corrigeert of een tik geeft aan een paard, dan krijgt hij daar ook aandacht mee. Het is de kunst om het negatieve gedrag te negeren, onder andere met subtiele lichaamstaal. Zodra het paard tekenen toont dat hij jou gaat accepteren zie je dat onder andere in zijn halshouding, zijn ogen en zijn gemoedstoestand. Op het moment dat je ziet dat zo’n paard zakt in zijn energie is het zaak dat je het goede gedrag gaat belonen. Als wij als mens gewenst gedrag heel erg belonen, krijg je ineens een heel ander paard.”
Zelf veranderen, dan verandert jouw treiterknol ook
Met bovenstaande voorbeelden maakt Petra duidelijk dat je zelf je houding ten opzichte van je paard zult moeten veranderen als je paard negatief gedrag vertoont. Als jij vindt dat je een ‘treiterknol’ hebt, adviseert Petra je om te zoeken naar iemand die goed is in grondwerk en die goed kan werken aan het afbakenen van persoonlijke ruimte. “Met heel subtiel grondwerk en lichaamstaal kun je respect bereiken bij je paard, waardoor hij jou als leider gaat zien. Dan kun je gaan samenwerken en houdt het negatieve gedrag op. Hij leert dat meewerken veel leuker is dan tegenwerken. Jouw ‘treiterknol’ verandert in een krachtig én prachtig paard.”
Bron: Bitmagazine.nl