Weven: Feiten & fabels
Nieuws
Het is een schrikbeeld voor veel eigenaren: een paard dat staat te weven. Het dier maakt een wiegende beweging en brengt daarbij zijn gewicht van het ene op het andere voorbeen over. Waar komt dit gedrag vandaan en kun je er wat aan doen? Erkend paardenarts Mark van Manen van Paardenkliniek Wapenveld zet een aantal feiten en fabels op een rij.
Weven is aangeleerd gedrag.
FEIT “Op het eerste gezicht lijken de dwangmatige bewegingen geen functie te hebben. Het paard zoekt echter naar een manier om beperkingen in natuurlijk gedrag te compenseren. Te weinig ruwvoer, te veel krachtvoer, weinig sociale contacten en de hele dag op stal staan. Deze oorzaken kunnen voor een paard aanleiding geven om te gaan weven. Hierdoor komt de stof endorfine vrij in de hersenen. Endorfine werkt rustgevend en verdovend en is in zekere zin belonend. Het gedrag om dit gevoel te krijgen wordt in het begin van het aanleertraject bewust als compensatie uitgevoerd. Op den duur wordt dit al snel een gewoonte en het paard raakt als het ware verslaafd. Het weven raakt dan op een gegeven moment gedissocieerd. Dit betekent dat de oorzaak niet per se meer aanwezig hoeft te zijn om het gedrag uit te voeren.”
Weven is besmettelijk.
FABEL “Wetenschappelijk onderzoek naar de besmettelijkheid van weven heeft nog nooit bewijs hiervoor kunnen leveren. Hoe kan het dan toch dat op sommige stallen significant meer paarden weven (of andere stalondeugden hebben), dan op andere stallen? Alle paarden op een stal staan bloot aan hetzelfde management. Als daar tekortkomingen in zijn, zullen meer paarden gedrag ontwikkelen om met deze tekortkomingen om te gaan.”
Weven kan niet worden afgeleerd.
FABEL “Het kan wel, maar het lukt niet altijd en kan in sommige gevallen heel wat voeten in aarde hebben. Er zijn verschillende hulpmiddelen om dit gedrag tegen te gaan. Denk bijvoorbeeld aan een weefrek. Het gebruik van deze hulpmiddelen wordt echter afgeraden omdat ze alleen de uiting van het gedrag bemoeilijken en niet de onderliggende oorzaak tegengaan. Het is van belang om een paard dat weeft tegemoet te komen in natuurlijke behoeften, dit kan bijvoorbeeld dagelijkse weidegang zijn, de mogelijkheid om continu ruwvoer te eten (stro in de stal of een slowfeeder), veel beweging, afwisselende training, speeltjes in de stal en sociaal contact met andere paarden. Hoe meer het weefgedrag gedissocieerd raakt van de oorspronkelijke stressprikkel, des te lastiger het wordt om het paard van het weven af te krijgen.”
Weven is een soort drugs voor het paard.
FEIT “De endorfines en andere stoffen die vrijkomen in de hersenen van het paard bij weven werken in zekere zin rustgevend en verdovend en zijn – door de belonende uitwerking – als het ware verslavend.”
Een weefrek helpt afdoende tegen weven.
FABEL “Door een weefrek kan het paard het weefgedrag enkel niet uitvoeren. Als de onderliggende factoren die het paard aanzetten tot dit gedrag niet weggenomen worden, dan ervaart het paard stress zonder daarin te kunnen compenseren. In sommige gevallen ontwikkelt een paard na plaatsing van een weefrek een ander stereotypie (dwangmatige handelingen zonder ogenschijnlijk doel) zoals dwangmatig rondjes lopen in de stal, kribbebijten of luchtzuigen.”
Weven is een uiting van stress.
FEIT “Ook hier weer een kleine nuance. Als de dissociatie van het weefgedrag heeft plaatsgevonden, dan is er geen stressprikkel meer nodig om het gedrag uit te voeren. Sommige paarden komen niets te kort in hun natuurlijke behoeftes, maar vertonen het weefgedrag toch.”
In de wei kan een paard niet weven.
FABEL “Er zijn talloze gevallen bekend van paarden die in het weiland staan te weven.”
Weven geeft versnelde slijtage aan het bewegingsapparaat en de hoeven.
FEIT “Door de herhaalde bewegingen loopt het paard een verhoogd risico op het ontwikkelen van blessures aan het bewegingsapparaat. Als je een paard hebt dat weeft, is een goede bodembedekking daarom van belang.”
Bron: Bit 223Lees meer over uitingen van stress bij paarden.