Editorial Suzanne Vlieger-Admiraal: Leider of baas?

4 juli 2023, 10:00 Horsemanship Bit & Cap Editorial Suzanne

Een vriendin die niks met paarden heeft, deelde laatst deze ‘social media-wijsheid’ met me: het verschil tussen een leider en een baas is dat een baas op de kar staat te schreeuwen dat zijn ‘ondergeschikten’ harder moeten trekken, terwijl een leider vooraan staat en helpt met trekken.

Ondanks dat we deze analogie als paardenmensen niet letterlijk kunnen nemen (immers, als er een kar in het spel is, zitten we er toch echt op …), is de symbolische betekenis ervan maar al te goed toepasbaar op de paard-mensrelatie.

Ex-wielrenner en wielercommentator Maarten Ducrot beschrijft in het prachtige openingsinterview van de juli editie van Bit & Cap hoe hij zich in de relatie met zijn paard ‘Potje’ ontwikkelde van nietsontziende prestatiejager tot aandachtige partner. In plaats van te domineren, vindt de ex-‘tekentafelwielrenner’ dat je ‘het paard moet laten groeien als jouw metgezel’.

Met andere woorden: Maarten heeft zijn plek óp de kar verwisseld voor een plek vóór de kar. Hoe? Door zijn paard (letterlijk) te zien, en met hem ‘in gesprek’ te gaan. Door te luisteren naar Potje’s behoeftes, en zijn eigen intentie te zuiveren. Niet meer ‘van bovenaf’, maar ‘van binnenuit’.

Door je paard te zien zoals hij is, met hem in gesprek te gaan en naar zijn behoeftes te luisteren, creëer je een samenwerkingsverband, een partnerschap. In plaats van dat jij jaagt en hij ondergaat, ontstaat er een gezamenlijk doel.

Net als het peloton wielrenners dat Ducrot aanhaalt: ‘samen gaan we harder dan alleen’. En daarom blijven we kijken, voelen, lezen, verbeteren. Als we weten hoe een paard in elkaar zit, hoe zijn zintuigen werken en hoe zijn wereld eruitziet, wordt het makkelijker om zijn gedrag te begrijpen en aan zijn behoeftes te voldoen. Het artikel van Zoë Coade (Bit & Cap juli, pagina 78-84) biedt veel interessante inzichten over het zintuigenstelsel van het paard. Echt essentiële kennis want, om met de woorden van Zoë te spreken: “zij zijn niet als wij, en wij zijn zeker niet zoals zij.”

Wie vooraan wil staan bij het trekken van die spreekwoordelijke kar, moet dus ook vaak achterom kijken. Hij moet zijn trekpartner(s) leren kennen, met ze in gesprek gaan, hun welzijn waarborgen en weten waar hun behoeftes liggen.

Toch draait die drang naar partnerschap met paarden, naar leiderschap in plaats van overheersing, niet alleen maar om de behoeftes van het paard. Zij zijn dan misschien niet als wij, en wij zijn niet als zij, één ding hebben we met paarden gemeen: ook wij zijn kuddedieren, op zoek naar verbinding met de ander. Dat intens bevredigende gevoel bereiken met een andere soort, een dier zo veel groter en krachtiger dan wij, dat is geweldig. En bovenop dat karretje staan schreeuwen, helemaal alleen? Dat is zo verrekte eenzaam ...