Editorial Suzanne Vlieger-Admiraal: “Voor het paard”

13 juni 2023, 17:30 magazine Jong paard starten Editorial Suzanne

Afgelopen winter mocht ik een tweedaagse clinic van Bent Branderup, georganiseerd door Celine van der Stroom, bijwonen. Ik kreeg ook de kans hem te interviewen. Het resultaat van dat interview vind je in de juni-editie van Bit & Cap

Nu heeft Bent Branderup een heel scala aan uitspraken die de moeite waard zouden zijn om in te lijsten en bij iedere paardenstal op te hangen, maar de mooiste is voor mij toch “dressuur voor het paard, in plaats van het paard voor de dressuur”. Deze uitspraak is even simpel als doeltreffend en confronterend. Want hoe vaak is dressuur er nu echt voor het paard? En hoe vaak is dit andersom, en is het paard vooral een middel om de sportieve ambities van de mens te bereiken?

Hoe het ook zij, voor Bent Branderup en de Academische Rijkunst is de dressuur er voor het paard en niet andersom. Bent erkent het feit dat er geen ‘noodzaak’ meer is in het werken met paarden, en heeft zich tot doel gesteld om het verbeteren van het paard, in het belang van het paard zelf, die noodzaak te laten vervangen. Dat dit geen loze uitspraak is, werd bevestigd door het werk aan de hand en onder het zadel dat de deelnemers aan de clinic lieten zien. Deze mensen waren stuk voor stuk bezig mét hun paard en vóór hun paard, en dat was geweldig om te zien.

Jonge paarden

Gelukkig zien we steeds meer dat het belang van het paard niet het onderspit hoeft te delven in de (fictieve) strijd met onze eigen belangen. Niet alleen in de sport, maar in alles wat we met paarden doen sijpelt steeds meer bewustzijn door.

En dat begint al bij het begin: het zadelmak maken van jonge paarden. Was het ‘vroegah’ heel normaal om dwang en fysiek geweld te gebruiken bij dit proces, tegenwoordig krijgen dit soort methodes gelukkig vaak terecht het stempel ‘middeleeuws’ opgeplakt, en wordt er steeds meer gewerkt met oog voor het paard, op basis van vertrouwen, harmonie en samenwerking. In het dossier ‘Jonge paarden starten’ vertellen verschillende trainers hoe zij te werk gaan bij het zadelmak maken. Hoewel ze stuk voor stuk een andere aanpak hebben, staat paardenwelzijn bij allemaal bovenaan de agenda. Het doel is niet om zo snel mogelijk een paard af te leveren dat zonder morren ‘doet wat ‘ie moet doen’, maar een gelukkig, zelfverzekerd rijpaard dat vol vertrouwen zijn samenwerking met de mens aangaat.

Niet voor onszelf, maar voor het paard

Natuurlijk, een paard vraagt er niet om om een zadel op zijn rug te krijgen of dressuur te lopen. En we hebben nu eenmaal niet allemaal de skills om een paard door onze training daadwerkelijk beter, gezonder en gelukkiger te maken dan hij zou zijn als hij zonder onze bemoeienis zou leven. In beginsel zijn deze activiteiten dus meestal niet ‘voor het paard’, maar vooral voor onszelf. Maar, in een wereld waarin wij mensen het paard nu eenmaal letterlijk en figuurlijk ‘voor ons karretje spannen’ (en nog veel meer van hem vragen …), is het minste wat we kunnen doen toch wel alles op alles zetten om het zo goed mogelijk te doen. Niet voor onszelf, maar voor het paard.