Help! Mijn paard heeft een ‘grasbuik’

Wist je dat ongeveer 55 procent van de recreatiepaarden in Nederland te zwaar is? Je hoeft je er dus niet voor te schamen als jouw paard zich afgelopen zomer een beetje tegoed heeft gedaan aan al dat verse gras. Maar als je paard (veel) te zwaar is, is het belangrijk om hier wel actie op te ondernemen. Zo voorkom je dat je paard gezondheidsproblemen zoals insulineresistentie of hoefbevangenheid gaat ontwikkelen. Wij helpen je graag een handje mee. 

Om je paard op een gezonde manier te laten afvallen zijn drie dingen cruciaal: management, beweging en voeding. We zullen alle drie even kort de revue laten passeren. 

Management

Om je paard goed te kunnen laten afvallen is het heel belangrijk dat het management rondom je paard goed op orde is. Of je je paard nu thuis hebt staan of op een pensionstal, het is belangrijk dat iedereen die met je paard in aanraking komt op de hoogte is van de afspraken die er gelden rondom jouw paard. Het werkt namelijk niet als jij je stinkende best doet, terwijl anderen zich niet zo goed bewust zijn van het belang van de aanpassingen die je gedaan hebt in het management. 

Denk hierbij bijvoorbeeld aan afspraken rondom weidegang, het verdelen van het eten over zoveel mogelijk porties, de bodembedekking en het wel of geen winterdeken opdoen. Afvallen lukt alleen met duidelijke afspraken waar iedereen zich aan houdt. 

Beweging

Om af te vallen moet je een zeer positieve energiebalans tijdelijk omzetten naar een negatieve. Simpel gezegd: je paard moet meer energie verbruiken dan hij binnenkrijgt, zónder dat dit ten koste gaat van de spiermassa. Om ervoor te zorgen dat de vetverbranding goed op gang komt, is beweging belangrijk. Hoe je dit precies aanpakt is erg van je paard en de situatie afhankelijk. Is je paard bijvoorbeeld al in training, of juist helemaal niet, en hoe intensief zijn deze trainingen. Ook het ras en de discipline zijn van invloed. 

Het is goed om allereerst de fitheid van je paard te testen. Dit kan door middel van een fitheidstest. Deze is terug te vinden in het Pavo InShape Program. Het is goed om zo’n test een keer te doen. Het kan namelijk goed zijn dat jij denkt dat je paard heel hard werkt, maar dat jij eigenlijk degene bent die zo hard aan het werk is. Als je weet waar je staat, kun je de mate van arbeid ook rustig gaan opbouwen.

Voeding

Help! Mijn paard heeft een ‘grasbuik’

De meeste paarden die moeten afvallen krijgen teveel binnen. Het is belangrijk om te weten wat de waardes van het ruwvoer zijn dat jij je paard voert. Doormiddel van een ruwvoeranalyse weet je hoeveel energie, eiwit en suiker jouw ruwvoer bevat. Bij voorkeur heeft het een lage energiewaarde en bevat het weinig suiker. Daarnaast wil je een ruwvoer dat hoog is in eiwit, omdat paarden die afvallen voldoende eiwitten nodig hebben. Voldoende eiwit is nodig om te voorkomen dat de spieren worden afgebroken als gevolg van de negatieve energiebalans. In de uitslag van de ruwvoer Quickscan staat duidelijk aangegeven of de hoeveelheid eiwit in het ruwvoer voldoende is voor een paard dat moet afvallen.

Naast dat je graag wil weten wat de nutritionele waarde van je ruwvoer is, is het natuurlijk ook belangrijk om te bepalen hoeveel je je paard dagelijks mag voeren. De hoeveelheid calorieën die je paard mag verorberen is afhankelijk van verschillende factoren, zoals ras, leeftijd, het gewicht en hoeveel je paard beweegt. De meeste energie en calorieën haalt je paard uit ruwvoer: gras, hooi of kuil. Ongeveer 70 tot 100% van het dagelijks rantsoen bestaat uit ruwvoer. Voldoende ruwvoer is belangrijk om de spijsvertering gezond en in beweging te houden. 

Om je paard af te laten vallen, dien je ook de ruwvoerinname te beperken, maar geef nooit minder dan 1-1,5 kilo ruwvoer per 100 kilo lichaamsgewicht per dag. Geef een paard van 600 kilo dus minstens 9 kilo ruwvoer per dag, en bouw dit enkel af tot minstens 6 kilo wanneer je na een aantal weken geen resultaat ziet. Wijk dan eerder uit naar armere ruwvoeralternatieven, zodat je paard wel zijn vezels binnen krijgt. Krachtvoer dien je ook te beperken, zodat je paard niet onnodig extra energie binnen krijgt. Wanneer je paard actief arbeid verricht tijdens het afvallen, kan je kiezen voor een speciaal krachtvoer, zoals de Pavo InShape.

Humeurig of sloom

Is je paard tijdens de periode dat het moet afvallen wat humeurig of wat sloom in de training. Weet dan, het gaat over! Op een gegeven moment krijgt je paard een energiedip. Het lichaam is namelijk gewend de energie uit snelle suikers te halen, het duurt even voor het lichaam eraan gewend is de energie op een andere plek te halen. Een energiedip en/of humeurig paard kan daarvan het gevolg zijn. 

Duurt de energiedip langer dan een maand, neem dan contact op met je dierenarts. 

Hoeveel is mijn paard te dik?

Om er precies achter te komen hoeveel je paard te dik is, kun je een paar dingen doen. Kijken naar de lichaamsconditie (ook wel de Body Condition Score, BCS, genoemd) en het gewicht bepalen. Hoe je dat precies doet leggen we uit in het Pavo InShape Programm. 

‘Van een slome dodo in een fit paard’

Monique Haaijer: “Mijn Tinker Tina was het er niet mee eens dat ze van de ene op de andere dag minder te eten kreeg. Ze werd zuur, zelfs vals. Als ik langs het voer liep, dan beet ze me gewoon om bij het voer te komen. Het narrige gedrag duurde zeker drie tot vier maanden, maar ik ben blij dat ik heb doorgezet. Tina is van een zure merrie veranderd in een vrolijk, fit beest. Zo fijn! Zoals ze nu is, is ze nog nooit geweest. Ze heeft nog steeds een obsessie voor eten, maar is niet meer zuur. Ze is gewoon veel vrolijker. Het was eerder een slome dodo, maar nu is ze lekker fit en loopt soms bokkend van blijdschap in haar paddock.”

Pavo InShape Program

Het Pavo Inshape Programma is speciaal ontwikkeld om je paard op een gezonde en verantwoorde manier af te laten vallen. Het programma, samengesteld door specialisten op het gebied van voeding en beweging, bestaat uit drie belangrijke pijlers: management, beweging en voeding. Deze pijlers worden afgewisseld met ervaringsverhalen van paardenhouders die jou voorgingen.

Daarnaast bevat het programma trainingsschema’s en -tips voor extra vetverbranding, bereken je hoeveel ruwvoer je paard mag en leer je welke aanvullende voeding je het best kunt geven. Via invulschema’s kun je de voortgang van je paard bijhouden.