Blog “Begin bij de basis”

Welk paard zal beter leren denk je? Een paard dat het grootste deel van de tijd ontspannen is of een paard dat veel stress ervaart in zijn leven? Geen hersenkraker denk ik, want voor mensen is dit niet anders: als je zenuwachtig bent voor een afspraak en je probeert daarvoor nog iets te leren, dan gaat dat een stuk minder makkelijk dan wanneer je ontspannen de boeken induikt. Je wilt je paard dus ook zoveel mogelijk dingen aanleren in een ontspannen setting. Waar moet je op letten?

Start echt bij de basis!

De basis begint wat mij betreft ook echt bij de basis: huisvesting, voeding, sociaal contact, vrije beweging, afwezigheid van pijn en voldoende rust. Een paard kan op stal A in de weerstand gaan tijdens de training, terwijl met hetzelfde paard op stal B niks aan de hand is. Op stal A lijkt het wellicht een paard met gedragsproblemen, terwijl het eigenlijk een paard is met teveel stress omdat de basis voor hem niet klopt. 

Datzelfde geldt voor training: paarden reageren vaak heel goed op afwisseling en op één of meerdere dagen (meer) keuzevrijheid. Dat houdt hen mentaal gezond. Een paard dat vijf keer per week intensief gereden wordt, kan ineens veel fijner te rijden zijn als hij maar drie of vier keer gereden wordt en op andere dagen wordt uitgedaagd met bijvoorbeeld hersenwerk of targettraining. ‘Maar mijn paard is vijf dagen in de week superbraaf onder het zadel!’ Dat geloof ik meteen, maar alsnog durf ik te stellen dat je verschil gaat merken in zijn mindset als je hem meer afwisseling biedt.

Communicatie

Bij de basis hoort ook de communicatie tussen jou en je paard. En, niet onbelangrijk, hoe jij in je vel zit. Als jij flink gestrest bent, dan is het vrijwel onmogelijk om van je paard te verwachten dat hij ontspannen alle oefeningen met je doet. Check regelmatig even bij jezelf in. We zijn allemaal weleens moe, boos of geïrriteerd en dat is niet erg. Maar misschien moet je op dat soort dagen geen ingewikkelde dingen van je paard vragen en gewoon lekker samen zijn. 

Ook is het belangrijk of je paard jouw instructies begrijpt. Als je lichaamstaal en hulpen onduidelijk zijn, je niet consequent bent of je timing niet klopt, dan kan dat stress opleveren. Als jij en je paard mooi afgestemd zijn op elkaar dan worden grote uitdagingen meteen een stuk kleiner.

Schriktraining

Ook bij schriktrainingen begint het bij de basis. Het gaat niet zo zeer om die wapperende vlag, dat zeil of die rookmachine, maar om hoe veilig en stabiel het paard zich in zijn algemeenheid voelt. Een paard kan bijvoorbeeld extreem schrikkerig reageren, omdat zijn stressemmertje al vol zit door andere omstandigheden. Stel dat hij in dit geval pijn heeft in zijn lichaam, dan kan je ineens een compleet ander paard zien tijdens dezelfde schriktraining zodra zijn pijn is verholpen. 

Dit betekent natuurlijk niet dat elk paard met een goede basis fluitend elke schriktraining doorloopt, maar wel dat deze paarden veel weerbaarder zijn en daardoor spanning makkelijker kunnen laten afvloeien. Ze zullen nieuwe, spannende objecten sneller OK vinden dan paarden die zo’n basis missen. 

Bewust zijn

Betekent dit dat je niks met je paard mag doen totdat de hele basis klopt? Nee, je kan gewoon met je paard gaan trainen. Dit artikel is vooral bedoeld om je bewust te maken van het belang van een goede basis. Zolang je dat in je achterhoofd houdt, kan je prima met je paard aan de slag. Je zult nooit 100% invloed hebben op alle omstandigheden in het leven van je paard (en van jezelf) en het gaat dus ook zeker niet om perfectie. 

Perfecte stalling, perfecte communicatie, een eigenaar die altijd Zen is... dat is een illusie. Blijf vooral altijd goed naar je paard kijken, check regelmatig bij jezelf in en merk je (veel) stress op bij je paard? Ga dan op onderzoek uit.

Door Paula van de Geest
Gedragstrainer • Paardencoach • Dierenwelzijn • Schrijven • Humor