Bewegingsanalyse bij paarden

28 augustus 2018, 00:00 Nieuws
“Er zijn verschillende manieren om een bewegingsanalyse te doen. Zo varieert het van het menselijk oog naar een videocamera of een reeks video’s tot een draagbare sensor of sensoren op het paard”, vertelt Bert Lam.

Verschil

“Uiteraard hebben alle bovengenoemde methodes hun eigen beperkingen. Afhankelijk van onze training en opleiding is ons oog in staat om tien tot twintig procent verschil in symmetrie te zien. Een sport-orthopedisch gespecialiseerde dierenarts is in staat om tien procent verschil te zien. Dan is er bij een camera ook nog een verschil in de apparatuur. De camera van een telefoon ziet minder details dan een professionele high speed camera. En dan heb je dan ook nog het camerasysteem van de faculteit Diergeneeskunde in Utrecht, wat gecombineerd met de juiste software nog meer details weet te zien. Maar helaas is er hier maar één van in Nederland.”

“Je hebt naast de cameratechnieken ook nog op sensor gebaseerde systemen, zoals de Saddle Clip van EQuestic. Hiermee kun je dagelijks met een sensor naar de symmetrie kijken als je je paard traint. En met EquineTendon.com gebruiken dan het GaitSmart Pegasus-systeem dat met zes sensoren op de paardenbenen heel gedetailleerd de symmetrie bepaald. Dit gebeurt door honderdtwintig meetpunten per seconde per paardenbeen te bepalen. Vervolgens analyseren wij dit patroon via de software”, vertelt Bert Lam enthousiast.

GaitSmart Pegasus-systeem

“De zes sensoren van het GaitSmart Pegasus-systeem worden op de kogel aangebracht in beenbeschermers en ook op de sprong met een elastische bandage. Om de bewegingsanalyse uit te voeren, laten wij het paard op een korte afstand stappen en draven over een rechte lijn. Zowel op een harde als op een zachte bodem. Je kunt de analyse ook doen voor- en na het uitverdoven van een been door de dierenarts. Maar bijvoorbeeld ook met- en zonder zadel, om te zien of er afwijkingen zijn in de symmetrie.”

“Dankzij de software ontstaat er een bewegingspatroon en kun je heel snel afwijkingen in de symmetrie ontdekken. Deze afwijkingen kun je dan eventueel in samenwerking met de dierenarts of een fysiotherapeut bekijken om een oorzaak te vinden. Vaak voeren wij een bewegingsanalyse met het GaitSmart Pegasus-systeem uit bij paarden waarbij er niet direct een duidelijke oorzaak is voor het niet goed functioneren.”

“In de onderstaande grafieken kun je een detail zien van een rapport van een bewegingsanalyse. Hierbij is alleen ingezoomd op de sensor die op de hak zit. Wat wij uit deze grafiek kunnen opmaken, is dat er een zichtbaar afwijkend patroon te zien is van het rechterbeen (groen) ten opzichte van het linkerbeen (blauw). Het zweefmoment van de twee achterbenen is dus niet gelijk. Het paard is toen behandeld en in de tweede grafiek zie je direct verbetering. Deze verbetering was met het blote oog niet te zien, maar tijdens het rijden wel heel goed merkbaar”, vertelt Bert Lam enthousiast.

Ook bij gezonde paarden

Vaak is het voor mensen logischer om een bewegingsanalyse uit te laten voeren wanneer een paard al geblesseerd is. Maar eigenlijk is het juist ook interessant om bewegingsanalyse te doen bij een gezond paard. “Op basis van de analyse en het bewegingspatroon kun je gevoeligheden en afwijkende symmetrie ontdekken. Ook bij gezonde paarden. Dit kunnen kleine verschillen zijn, welke op langer termijn kunnen leiden tot ernstige blessures. Wanneer je deze afwijkingen in een vroeg stadium ontdekt, kun je eventueel blessureleed voorkomen. Dan kun je namelijk een dierenarts, fysiotherapeut, tandarts, zadelmaker of hoefsmid inschakelen om jouw paard te helpen beter te kunnen functioneren.”

Bert Lam vertelt dat “een bewegingsanalyse eigenlijk een goede investering is, want je kunt jezelf veel geld besparen als een blessure uitblijft. De kosten van een bewegingsanalyse zijn natuurlijk afhankelijk van de locatie, de hoeveelheid paarden en of er meer onderzocht moet worden dan alleen een analyse. Maar voor de beeldvorming, een losse meting kost 120 euro. Wat bij het uitsparen van een blessure een goede investering kan zijn.”

Casus

“Wat ik altijd een leuke casus vind om te vertellen is van een springstal bij mij in het dorp. Daar hadden ze een ruin die altijd probleemloos sprong op 1.30m.-niveau. Maar in een korte tijd ging het paard erg vaak fouten maken, doordat het paard moeite kreeg met de afzet voor de sprong en na de landing. Ze hebben dit paard veelvuldig onderzocht, maar dit leverde geen aanwijzingen op waar het probleem kon zitten. Na het uitvoeren van een bewegingsanalyse werd er een afwijkend patroon gevonden in één van de achterbenen. Deze afwijking werd door een gespecialiseerde sportdierenarts herkend als een SI-probleem. Het paard is toen door de dierenarts behandeld en hij is voorzichtig doorgetraind. Na enkele weken kon dit paard weer opnieuw springen met veel beter resultaat”, vertelt Bert Lam enthousiast.

Blijf scherp

“Het belangrijkste is dat je als eigenaar altijd goed op je paard blijf letten. Daarbij moet je je realiseren dat elk afwijkend gedrag of afwijkend bewegingspatroon van een paard kan duiden op een boodschap. Wellicht heeft het paard ergens wel pijn of een ongemak. Als dit blijft aanhouden en je negeert de signalen, kun je risico lopen op ernstige vervolgschade. Maar daarnaast loop je dan als ruiter ook risico, want wanneer een paard pijn heeft tijdens het rijden kan het soms ook gaan bokken of erger. Dus blijf als eigenaar of ruiter altijd scherp op de signalen die het paard geeft.”

Bron: Bitmagazine