Voorkom brand op stal

8 januari 2019, 00:00 Nieuws

Oorzaken van brand

Volgens Harko zijn er zijn over het algemeen vijf oorzaken die brand veroorzaken, namelijk:

1. Electra


2. Mechanisch


3. Broei in hooi


4. Natuur (bijvoorbeeld blikseminslag)


5. Brandstichting of roken

“Hiervan is achterstallig onderhoud van elektrische apparatuur de meest voorkomende oorzaak. Daarnaast kan broei in het hooi en mechanische oorzaken voorkomen worden. Helaas behoort natuur en brandstichting tot de categorie waarop je geen invloed hebt”, vertelt Harko.

Brand voorkomen

“Het is altijd beter om de oorzaak weg te halen, voordat het (in dit geval de brand) moet worden opgelost.”

1. Controleer de bedrading

“Veel branden ontstaan door achterstallig onderhoud van de apparatuur die op stal gebruikt wordt. Denk hierbij aan de bedrading die aangetast is of op een onveilige manier met bijvoorbeeld een beetje duct tape en loshangende kroonsteentjes”

2. Houd apparaten stofvrij

“Vliegenlampen, maar ook bijvoorbeeld een wasmachine in de zadelkamer zitten vaak vol met stof. Ga geregeld met een stofzuiger er door en maak de wasmachine aan de achterkant open, zodat ook de filters en de motor stofvrij kunnen worden gehouden.”

3. Voorkom overbelasting van stekkerdozen en haspels

“Let op dat je een stekkerdoos of haspel niet overbelast, door er meer apparaten op aan te sluiten dan het aan kan. Bij overbelasting kan de stekkerdoos heel warm worden. Daarnaast kan een niet volledig afgerolde haspel zo warm worden, dat het gaat smelten.”

4. Alle stopcontacten leeg

“Haal bij de laatste avondronde alle stekkers uit de stopcontacten. Vergeet hierbij niet die van de radio en van opladers, vooral goedkope imitatiedraden voor smartphones zijn een aandachtspuntje. Dit is een simpele manier om brand te voorkomen.”

5. Maak goed schoon

“Spinnenwebben en stof zijn geleiders van brand. Hierdoor voeden spinnenwebben en stof de brand. Zorg er daarom voor dat het stalgebouw goed en regelmatig schoon wordt gemaakt.”

6. Reken af met ongedierte

“Ongedierte kan de bedrading van apparaten aanvreten. Voorkom ongedierte door voer goed af te sluiten. Daarnaast kun je muizenvallen inzetten, maar je kunt ook voor een paar stalkatten kiezen als natuurlijke muizenbestrijder.”

7. Geen machines bij de opslag

“Een tractor of heftruck stallen naast het hooi of stro kan erg gevaarlijk zijn. Er hoeft maar een vonkje uit de uitlaat te komen en er ontstaat brand. Daarnaast mag goede onderhoud van de machines niet ontbreken.”

8. Voorkom broei

“Voorkom dat hooi gaat broeien door het goed droog op te slaan, maar ook door te voorkomen dat de brandende zon er op kan schijnen. Hooi kan namelijk tijdens het broeien zo warm worden, dat er brand ontstaat. Maar ook in plastic verpakte balen kan broei ontstaan als er ongemerkt gaatjes in het plastic zit door bijvoorbeeld ongedierte.”

9. Verboden te roken

“Stel een rookverbod in. Zowel in het stalgebouw, maar ook in de directe omgeving. Een smeulende peuk kan zomaar de oorzaak zijn van brand. Wil je toch roken? Zorg dan voor een vaste rookplek met de juiste voorzieningen, zodat de peuken goed gedoofd worden en er geen peuken blijven slingeren.”

Maatregelen treffen

“Stel dat er toch brand uitbreekt op stal, dan is het belangrijk om goed voorbereid te zijn. Terwijl bedrijven verplicht zijn om maatregelen te treffen, is er bij hobbystallen vaak geen aandacht aan besteed. Neem daarom de onderstaande maatregelen.”

1. Brandblussers ophangen

“Hang bij elke ingang van het stalgebouw een brandblusser. Hierbij is het belangrijk dat je kiest voor een sproeischuimblusser, die vorstbestendig is (tot – 20 graden minimaal).

2. Brandhaspel ophangen

“Hierbij is het belangrijk dat de brandhaspel op een vorstbestendige plek wordt opgehangen.

3. Warmtemelder of branddetectiemelder gebruiken

“Op stal kun je geen normale rookmelder gebruiken, aangezien deze ook af zal gaan bij ronddwarrelend stof. Daarom kun je op stal beter een warmtemelder of branddetectiemelder ophangen. Uiteraard is een rookmelder wel handig in de kantine of zadelkamer.”

4. Noodhalsters ophangen

“Als er brand is, dan moeten de paarden zo snel mogelijk het pand verlaten. Echter hangt er vaak niet bij elke staldeur een halster en touw. Daarom is het belangrijk om bij de ingang van stalgebouw een aantal noodhalster worden opgehangen. Dit zijn touwen van vier meter met een lus en een knoop op het eind. Wel is het belangrijk om regelmatig te oefenen met het gebruiken van zo’n noodhalster.”  Tip: hang een gebruiksaanwijzing bij de noodhalsters

5. Brandoefening met de plaatselijke brandweer

“De brandweer doet er alles aan om te redden wat er te redden valt. Maar veel brandweerlieden hebben geen ervaring met paarden of zijn er zelfs bang voor. Organiseer daarom samen met de plaatselijk brandweer een brandoefening. Niet alleen de brandweerlieden leren hier een hoop van, maar als eigenaar leer je ook hoe je moet handelen bij brand. Leer de brandweer om te gaan met een noodhalster en leer ze andere belangrijke aandachtspunten om de paarden te kunnen redden. (Bijv. hoe moeten ze een paard leiden, hoe werken de sloten, hoe ziet de stal eruit?)”

6. Sprinklersysteem

“Een dure maar effectieve maatregel is een sprinklersysteem. De brand wordt dan namelijk direct vanuit binnenuit gekoeld en geblust. Kies hierbij voor een droge sprinklerinstallatie, deze is vorstbestendig en wordt alleen geactiveerd als een detectiemelder afgaat.”

7. Water beschikbaar

“Zorg er voor dat er een manier is voor de brandweer om water vandaan te halen. Bijvoorbeeld een schone diepe sloot of een vijver kan water geven om te blussen. Geen sloot in de buurt? Dan kan je overwegen om een bron te laten slaan. Ook niet mogelijk? Meld de brandweer dat er geen watervoorziening is en ze zullen een tankwagen vol met water meebrengen! Ook kun je een deal sluiten met de plaatselijke loonwerker, hij kan dan met een tank koelwater brengen.”

8. Veilige opvangplek

“Waar laat je de paarden als ze zijn gered? Als je ze loslaat zijn de gevolgen niet te overzien. Daarnaast gaan paarden bij paniek op zoek naar een veilige plek en laat dit nou net hun vertrouwde stal zijn waarin er brand is… In principe is alles wat buiten is en omheind een veilige plek om de paarden in op te vangen (bijv. een weiland, rijbak of paddock).”

9. Plattegrond op A4

“Maak een kleine plattegrond op A4 formaat van het stalgebouw. Op deze manier kan je de brandweer snel en duidelijk uitleggen hoe de stal er van binnen uitziet. Maar ook waar bijvoorbeeld de noodhalsters hangen”

Wat te doen bij brand?

“Als er toch brand uit breekt, dan is het ook belangrijk om te weten hoe je moet handelen in deze situatie.”

1. Bel 112 en geef goede uitleg

“Bij het bellen van 112 is het belangrijk om duidelijk te vermelden dat het gaat om een stallengebouw met paarden. Aangezien dit valt onder complexe objecten, zal de brandweer meer man en macht inzetten. Daarnaast is het belangrijk om goed de plek van de brand te vermelden, dus de plaatsnaam met het adres en precieze plek.”

2. Vang de brandweer op

“Zorg dat er iemand aan de weg staat om de brandweer op te vangen en naar de juiste plek te wijzen.”

3. Bereid de brandweer voor

“Speciale sloten op de stallen of complexe zaken? Meld het aan de brandweer. Er bestaan meer dan honderd verschillende sloten en het is wel belangrijk dat de brandweerlieden begrijpen hoe ze open moeten. Het is bijvoorbeeld ook belangrijk om te melden dat er misschien een hengst staat en deze niet bij de andere paarden in kan. Of dat er merries met veulens zijn.”

4. Eerst denken, dan redden

“ Luister naar de brandweer. Die vertelt wat je kan doen en ga niet in blinde paniek allerlei rare dingen doen. Paniek zorgt voor alleen maar meer chaos.”

5. Begin vooraan met ontruimen

“Hoe dichter je bij de brand komt, hoe kleiner de kans dat je veel paarden kunt redden. Begin bij een lange stalgang vooraan met het evacueren van de paarden en probeer te redden wat er te redden valt.

6. Ramen en deuren openzetten

“Er wordt altijd geleerd dat alle ramen en deuren gesloten moeten worden. Maar als je dit bij een stal doet, dan zullen de paarden stikken in het rook dat niet weg kan.”

7. Gebruik een estafettesysteem

“Zorg er voor dat de paarden kunnen worden overgepakt door mensen als het door de brandweer uit de stal is gehaald. Dan kan de brandweer snel weer terug om het volgende paard te halen. Maar ook zodat de paarden naar een veilige plek kunnen worden gebracht, de brandweer kent deze namelijk niet!”

Bron: Bitmagazine.nl