Mijn paard heeft een allergische reactie, wat nu?

Wat is een allergie?

Een allergische reactie ook wel een overgevoeligheidsreactie genoemd, is een respons van het afweersysteem op een trigger. Met een trigger bedoelen we bijvoorbeeld het stofje dat vrijkomt bij een insectenbeet, brandharen van de processierups, pollen, stof of schimmelsporen etc. Ook kunnen er in zeldzamere gevallen triggers in de voeding voorkomen, bijvoorbeeld gluten. Er zijn ook paarden die overgevoelig reageren op stoffen in medicatie, vaccinaties en shampoos of sprays. Er zijn dus veel triggers, maar niet ieder paard reageert met een allergische reactie op deze triggers! Een reactie vindt dus pas plaats als het paard er gevoelig voor is en ermee in contact komt.  

Welke paarden zijn gevoelig voor het ontwikkelen van een allergie?

Op zich alle paarden van veulen tot volwassen. Vaak ziet men dat wanneer het paard aan de triggers blootgesteld blijft worden de ernst van de reactie toeneemt. Het is dus belangrijk deze vicieuze cirkel te doorbreken. Er zijn rassen bekend waarin een genetische predispositie voor de overgevoeligheid is aangetoond. Maar wanneer deze dieren niet in aanraking komen met de trigger zal de allergische reactie niet optreden. In de behandeling wordt dan ook aandacht besteed aan het ‘vermijden’ van de triggers.

Hoe herken ik een allergische reactie

Een allergische reactie kan een gradueel en redelijk onschuldig verloop hebben tot acuut en levensbedreigend. In het laatste geval spreken we van een anafylactische shock. De voor meeste mensen bekende reacties zijn die van de huid en het ademhalingssysteem. Een reactie van de huid is te herkennen aan jeukklachten, haarverlies en zachte zwellingen waarbij soms vocht kan lekken. De zwellingen kunnen enkele/meerdere, kleine/grote en verschillend van vorm zijn (rond, donut en streepvormig). De kenmerken van een ontsteking kunnen waargenomen worden: roodheid, zwelling, pijnlijkheid, warmte en functieverlies. Wanneer een trigger ingeademd wordt, zien we klachten van (acute) benauwdheid, hoesten en verminderd presteren.

Diagnose van een allergie

Het is niet altijd makkelijk om de oorzaak van de allergische reactie te achterhalen. Het is belangrijk om goed de mogelijkheid van aanwezigheid van de triggers uit te vragen. De dierenarts zal een uitgebreide anamnese afnemen, waarbij omgevingsfactoren, leeftijd en  seizoen meegenomen worden. Ook is het moment van ontstaan, beeld, ernst en verloop belangrijk. Er zijn allergietesten beschikbaar (bloed/huid) waar echter de betrouwbaarheid van de uitslag helaas nog steeds te betwijfelen valt.

Behandeling van een allergie

In de acute fase van een allergie zal de dierenarts een injectie met corticosteroïden geven. Dit zijn ontstekingsremmers die direct de afweerreactie verminderen. De zwellingen zullen hierdoor snel verminderen. Wanneer er sprake is van benauwdheid kunnen er verschillende medicijnen toegediend worden die de benauwdheid verminderen. Dit is dus niet direct de afweerreactie beïnvloeden maar de ontstane nadelige symptomen.  

Daarnaast is het dus belangrijk uit te pluizen wat de mogelijke triggers kunnen zijn en deze te vermijden in de toekomst. Want eenmaal een gevoeligheid ontwikkeld, blijft het paard gevoelig. Je kunt denken aan weren van insecten met behulp van een vliegendeken, bodembedekking wisselen naar stofarmere soort, etc. Ook zijn er voedingssupplementen die een gezonde afweer(reactie) ondersteunen, maar niet voorkomen! 

Annette Dijkstra & Erica Reijerkerk
paardenartsen bij de Hofstede

Bron: Bit & Cap