Vrijheidsdressuur
Vrijheidsdressuur

Zo start je met vrijheidsdressuur

Nieuws

Met vrijheidsdressuur kun je een betere band opbouwen met je paard en afwisseling bieden in je dagelijkse training. Het aanleren van vrijheidsdressuur oefeningen kan op verschillende manieren, maar hoe begin je hier eigenlijk mee? Daniëlle Meyboom van Amable, Paard en Inzicht vertelt ons hier meer over.


“Vrijheidsdressuur is eigenlijk heel makkelijk om uit te leggen, want dressuur komt van het woord dresseren en is een ander woord voor training en vrijheid spreekt voor zich. Dus vrijheidsdressuur betekent niets meer dan trainen in vrijheid. Het maakt daarbij niet uit wat je traint, of welke oefening je doet, maar het gaat erom dat je het in volledige vrijheid traint en aanleert”, legt Daniëlle Meyboom enthousiast uit.

Vrijheidsdressuuroefeningen


“De meest bekende oefeningen zijn natuurlijk de circuskunstjes, zoals zitten, knielen en bijvoorbeeld steigeren. Als je naar het echte circus kijkt zie je dat ze naast dit soort oefeningen ook oefeningen met meerdere paarden doen, zoals de paarden door elkaar heen laten vlechten, op kleur laten sorteren etc. Dit kan dus een vorm van vrijheidsdressuur zijn. Voor mij is vrijheidsdressuur een mooie combinatie met clickertraining, dit zijn twee verschillende dingen die goed met elkaar samen gaan. Vrijheidsdressuur is dan de discipline en de clickertraining is de trainingsvorm. Naast vrijheidsdressuur kun je hiermee ook bijvoorbeeld trailer laden aanleren of kan het juist helpen bij je dressuurtraining”.

In principe kunnen alle oefeningen vallen onder vrijheidsdressuur, zolang je het dus ook in vrijheid traint. Zo kun je wijken of schouderbinnenwaarts ook trainen in vrijheid, of bijvoorbeeld de passage of piaffe. Het zijn dus niet per definitie de circuskunstjes die vallen onder vrijheidsdressuur”, vertelt Daniëlle Meyboom.

De eerste keer oefenen


“Ik begin in mijn eerste les altijd met clickertraining. Hierbij vraag ik eerst om beleefdheid op het voer, want er is niks zo vervelend als een paard dat continu om eten vraagt. Het paard moet geduldig wachten met het opeten van het snoepje of de wortel, totdat het paard de clicker hoort. Daarna ga je van start met target-training. Dit houdt in dat het paard iets moet aanraken met zijn neus, of met zijn voeten, heup of schouder en dat hij hier voor beloond wordt. Dit is een hele praktische oefening en kan de basis zijn voor meerdere oefeningen in de vrijheidsdressuur. Het begint heel eenvoudig, maar je kunt er uiteindelijk alle kanten mee op”, legt Daniëlle Meyboom uit.
‘Dit is een hele praktische oefening en kan de basis zijn voor meerdere oefeningen in de vrijheidsdressuur’

Hoe pak je dit aan?


“Bij target-training begin ik altijd met een voorwerp dat ze met hun neus moeten aanraken. Dit kan in principe van alles zijn. Hierbij start je heel klein. Dus je houdt het voorwerp recht onder de neus, wanneer het paard het voorwerp aanraakt, klik je met de clicker en krijgen ze een beloning. Op dat moment houd je ook het voorwerp achter je rug, zodat het paard elke keer opnieuw zijn interesse kan tonen aan het voorwerp. Elke keer als het paard het voorwerp weer aanraakt, wordt hij beloont na het horen van de clicker. Het paard moet het voorwerp gaan associëren met de beloning die wordt gegeven. Wanneer het paard dit door heeft, kun je het voorwerp gaan verplaatsen”.

“Je kunt met target-training ook goed de buiging in het lichaam van een paard oefenen, omdat ze naar het voorwerp toe willen buigen en dit langer kunnen vasthouden, totdat ze de clicker horen. Dus je kunt naast afwisseling in je training, dit ook gebruiken om het paard soepeler en gezonder te houden”, aldus Daniëlle Meyboom.

Stap-voor-stap


“Het eerste waarmee je begint is de voer beleefdheid, zodat je er zeker van bent dat het paard niet gaan bedelen. Dit is namelijk ook één van de redenen waarom mensen niet graag met voer trainen. Wanneer je clickertraining met vrijheidsdressuur combineert, kun je op een correcte manier trainen met voer.”

“Hoe je hier mee begint? Dit begint heel simpel. Je houdt het voer vast en klikt, daarna geef je de beloning. Het voer mag overigens iets heel kleins zijn, dus geen handen vol. Ik houd dit in een gesloten hand naar voren en wacht wat het paard gaat doen. Wanneer het paard zijn tanden gebruikt dan beweeg ik mijn hand en corrigeer ik het gedrag. Op het moment dat het paard niet meer met mijn hand bezig is en bijvoorbeeld de andere kant op kijkt, dan klik ik en krijgt het paard de beloning. Hiermee leer je ze juist dat wanneer ze de hand gaan negeren, ze juist iets krijgen. Je krijgt wat je beloont, dat is heel belangrijk om te onthouden. Dus zorg ervoor dat je het goede moment vangt, anders leer je het paard het verkeerde gedrag aan”.
‘Je krijgt wat je beloont, dat is heel belangrijk om te onthouden’

Houd het spannend


“Het paard moet natuurlijk wel oplettend blijven en een stukje aandacht bij jou houden. Hij mag bijvoorbeeld een vlieg wegjagen of even rondkijken, maar niet weglopen. Wanneer jij klikt, moet het paard er met zijn aandacht weer volledig bij zijn. Zorg er ook voor dat je de criteria snel verlegt, dus laat het paard bijvoorbeeld langer wegkijken en klik dus wat later. Dit ga je continu verleggen en zo bouw je uit”, legt Daniëlle Meyboom enthousiast uit.

“Bij target-training zoekt het paard in het begin heel erg in het kader van jouw lichaam, dus bouw het langzaam uit. Je kan er eventueel ook een commando aan koppelen, zoals bijvoorbeeld ‘touch’. Zo kun je het voorwerp verplaatsen en het op commando laten aanraken. Daarnaast kun je het paard ook leren targeten met het hele lichaam, door bijvoorbeeld zijn voet op een matje te laten plaatsen en dit met aantal secondes uit te breiden”.

“Een derde oefening die ik altijd doe is voeten optillen. Dit is ook een basis voor meerdere oefeningen in de vrijheidsdressuur. Hierbij tik ik heel zachtjes ritmisch op het been met de zweep en wanneer het paard zijn been op tilt dan wordt hij beloond. Je moet dit wel in goede banen leiden, het moet dus echt alleen op aanraking blijven. Wanneer hij zijn been op tilt wanneer je hem niet aanraakt, moet je dit corrigeren en alleen belonen bij aanraking”, vertelt Daniëlle Meyboom.

Tips & tricks


“Het belangrijkste bij vrijheidsdressuur is dat je geduld moet hebben, maar daarnaast is goed trainen ook heel belangrijk. Lukt het niet, vraag er dan hulp bij. Wat ik verder ook altijd zeg, is dat je een gokautomaat bent en geen blikjesautomaat. Bij een blikjesautomaat gooi je er namelijk een euro in en dan verwacht je een blikje. Maar bij een gokautomaat gooi je er geld in en hoop je dat je iets wint, is dat niet zo dan doe je het nog eens. Zo moet je vrijheidsdressuur ook bij een paard leren. Hij moet hopen dat hij iets krijgt en er niet van uit gaan, want je wordt zelf ook boos als het blikjesautomaat niet geeft wat je vraagt. Om dit te voorkomen is het goed om de moeilijkheidsgraad van je oefening snel te verhogen wanneer het paard het begrijpt. Als het paard de oefening kan, ga je een stapje verder. Op deze manier blijf je een gokautomaat”.

“Wat ook belangrijk is, is dat je de puzzel die je creëert voor je paard in het begin niet te moeilijk maakt. Wanneer het in het begin te moeilijk is, zal het paard te snel opgeven. Het paard moet denken dat hij het kan, maar moet er wel over nadenken!”, aldus Daniëlle Meyboom.

Meer weten over een leuke oefening in de vrijheidsdressuur? Bekijk dan eens deze video van Amable.

Of lees één van onze andere artikelen over vrijheidsdressuur:

De 5 meest gemaakte fouten tijdens vrijheidsdressuur

10 beginnerstips voor vrijheidsdressuur

Bron: Bitmagazine.nl