De 15 allerbeste tips van de hoefsmid

26 juli 2019, 00:00 Nieuws

De 5 V’s

Eigenlijk begint het volgens Maarten allemaal met 5 basisvoorwaarden: de 5 V’s. Combineer je die op een goede manier? Dan gaat het beslaan of bekappen van een paard het aller makkelijkst. Welke voorwaarden dat zijn? Bekijk in de onderstaande lijst maar eens of jij en je paard aan alles voldoen:

1. Vlakke vloer
2. Verlichting
3. Ventilatie
4. Vochtvrij
5. Voorbereiding

1. Vlakke vloer

Een paard staat tijdens het bekappen of beslaan eigenlijk continu op 3 benen. Een onnatuurlijke houding die het paard letterlijk uit evenwicht brengt. Zowel mentaal als fysiek. Maarten: “Wanneer een paard de ondergrond niet vertrouwt, bijvoorbeeld omdat die glad is dan zal het dier moeite hebben met voeten geven en stil blijven staan. Een vlakke, stroeve vloer geeft vertrouwen aan het paard. Check als een paard moeite heeft met voeten geven maar eens of een paard op een andere ondergrond misschien wel braaf stilstaat. Ik had ooit een klant die zijn paard altijd op een groot stuk tapijt neerzette. Zacht en stroef tegelijk. Dat werkte fantastisch voor dat paard.”

2. Verlichting

Voor het paard op zich maakt de verlichting misschien niet alles uit denkt Maarten. Alhoewel paarden vaak wel rustiger zijn als ze hun omgeving in de gaten kunnen houden. Voor een goed resultaat van het werk van smid is goed licht natuurlijk onontbeerlijk.

3. Ventilatie

Een tochtvrije werkplek zorgt voor rust bij het paard. Maarten: “Tochtvrij is trouwens niet hetzelfde als helemaal hermetisch afgesloten. Zeker wanneer een paard warm beslagen wordt is goede ventilatie wel nodig voor het afvoeren van de rook. Rook betekent in de natuur altijd gevaar en het wekt een zekere vluchtreactie bij dieren op. Goede ventilatie vermindert die reactie.”

4. Vochtvrij

Een droge ondergrond is iets wat eigenaren volgens Maarten wel eens vergeten. Met regelmaat wordt hij verwezen naar een nog natte wasplaats. Geen goed idee vindt hij. Vochtige ondergronden trekken vliegen aan die staan garant voor gedoe. “Houd vliegen zoveel mogelijk van het paard af. Met een spray of eventueel een deken voorkom je veel onrust bij de paarden.”

Verder is vocht een punt van aandacht voor paarden op hoefijzers. Een teveel aan vocht op de hoeven kan een oorzaak zijn van gevoeligheden in de hoef na het warm beslaan. Veel vocht op een paardenvoet levert veel stoom op tijdens het inbranden van ijzers. Juist die hete stoom kan interne verbrandingen in de holle hoornpijpjes van de hoef veroorzaken. Met gevoelige voeten na het beslaan als gevolg. Werken op een droge ondergrond voorkomt dit.

5. Voorbereiding

Alle bovenstaande zaken dragen bij aan rust en kwaliteit. Maar het echte succes ervan is ook afhankelijk van misschien wel de meest belangrijke in het rijtje: de voorbereiding. Maarten geeft je hieronder een aantal tips. Probeer ze eens uit en kijk of jij en je paard er baat bij hebben:

Jong geleerd

• Jong geleerd is oud gedaan. Maarten is er voorstander van om veulens eigenlijk al vanaf dag 1 te leren hun voeten op te tillen. “Een veulen dat al jong geleerd heeft om rustig en in vertrouwen voeten te geven heeft daar zijn hele verdere leven plezier van. Ik merk bij alle veulens die al vanaf de eerste week bekend gemaakt worden met halsters, vaststaan en voeten geven dat ze ook op latere leeftijd dit heel rustig en braaf blijven doen.”

• Vergeet niet dat een veulen tot minimaal 1 jarige leeftijd vaak moeite heeft met het bewaren van zijn evenwicht als het op 3 voeten staat. Houd daarom de tijd dat je voeten optilt zo kort mogelijk en probeer de balans niet kwijt te raken.

• Veulens hebben vanaf een maand of 4 af en toe een kapbeurt nodig. Bij standafwijkingen begint een smid vaak al eerder. Kort en met korte periodes ertussen bekappen helpt voor het ontwikkelen van vertrouwen bij het veulen. “Ook doen mensen er goed aan wanneer er bij een eerste keer bekappen meerdere begeleiders aanwezig zijn. Veulens willen nogal eens ineens overeind gaan staan en klappen daarbij soms zelfs achterover.”

• Dit wil je natuurlijk voorkomen en dat lukt het beste als er tijdens de eerste keren een of meer mensen bij de achterhand staan om het veulen in een voorwaartse denkmodus te houden. Dat doe je met wat krabbelen rond de staartwortel en met vriendelijk praten tegen het veulen volgens Maarten.

Til eens een voet op

• Voor paarden van alle leeftijden geldt: til de voeten zo af en toe eens iets langer op dan nodig is voor alleen het uitkrabben. Maarten: “Houd de voeten eens een 30 seconden of langer vast. Zo leer je aan je paard dat het heel gewoon is om voeten ook af en toe wat langer in de lucht te houden.”

• Tik eens met een klein hamertje of je hoevenkrabber rondom op alle zijden van de hoeven. Ook aan de buitenkant ervan. Wen je paard vooral aan ‘gedoe’ aan zijn voeten. Werk altijd zacht, maar wel precies hard genoeg om je paard er iets van te laten merken. Daarmee leert het ‘spelenderwijs’ dat er niks bijzonders aan de hand is.

• Krab de stralen nooit te diep uit. Maarten: “Wanneer mensen daar te diep en te hard in gaan met de punt van de krabber, dan kan dat pijn doen bij sommige paarden. Een paard onthoudt die pijn meteen en wil vervolgens zijn voeten steeds minder graag geven. Logisch ook. Voorkom dit door de straal bijvoorbeeld alleen met een harde borstel schoon te maken.”

• Geeft je paard een voorvoet moeilijk? Duw eens met jouw eigen lichaamsgewicht tegen de schouder van het paard. “Op die manier vraag je het paard om zijn gewicht naar het andere voorbeen te verplaatsen. Dat zal het optillen van de voet waar jij bij staat makkelijker voor het paard maken.”

Een touwtje doet soms wonderen

• Een paard aan de middenring voor het halstertouw vastzetten helpt vaak ook voor het bewaren van de rust. Maarten werkt graag met een touw dat hij zelf tussen twee boxen in een gangpad spant. De uiteinden bindt hij hoog aan de boxen vast zodat hij en anderen er nog goed onderdoor kunnen lopen. Het paard kan er niet onderdoor, want die zit vast aan een haak in het lager hangende midden van het touw. Inclusief een losbreektouwtje uiteraard.

• “Ik merk dat als paarden links en rechts van het hoofd vaststaan, dat dit vaak veel heftigere trek/hang reacties oproept bij de dieren dan wanneer ze alleen aan de halstertouwring in het midden onder hun hoofd vaststaan. Daarom houd ik ze het liefst alleen aan de onderkant van hun halster vast, dat geeft veel meer rust en vertrouwen tijdens het werk.”

Beetje voorroken kan geen kwaad

• Ben je van plan om je paard te laten beslaan? Paarden die bang zijn voor rook kun je trainen op het rustig blijven door ze te belonen op het moment dat ze naar de rook toekomen. Of er in elk geval niet voor op de vlucht willen slaan. Rook creëer je door een stuk afgekapte hoef in contact te brengen met heet ijzer of iets dergelijks. Wees wel consequent en pas op met teveel voer geven als beloning. Dat werkt uiteindelijk vaak averechts. Eén brokje of stukje wortel op exact het goede, meest positieve moment geven werkt beter dan 10 tegelijk in het ‘wilde weg’ blijven voeren in de ogen van Maarten.

• Een paard langzaamaan aan de rook laten wennen kan ook door het een eerste keer bijvoorbeeld bijna koud te beslaan. Wanneer het ijzer al verder afgekoeld is, dan ontstaat er minder rook. “Ook het afleiden van een paard met wat lekkers of gekriebel of gepraat helpt. Net zoals een hand achter zijn oog houden. Dat voorkomt dat hij veel van de rook achter hem ziet.”

Vertrouwen opbouwen en de tijd ervoor nemen zijn sowieso misschien wel de 2 pijlers waar eigenlijk  alles om draait in de paardenwereld. En zo ook bij de hoefsmid. En neem er de tijd voor. Betaal je smid eens een half uur extra als het nodig is en werk zo samen aan een lange en vertrouwensvolle toekomst van je paard. Want, geen voeten, geen paard. En geen smid, geen goede voeten….