knuffel
knuffel

Een paard als psycholoog: Therapie met paarden

Recreatie Coaching Opvallend

Hanneke van der Molen is GZ-psycholoog en praktijkhouder van De Paardenkamer. Samen met haar team begeleidt ze kinderen die een beperking hebben of tegen bepaalde problemen aanlopen. Naast cognitieve gedragstherapie (omdenken) en EMDR (traumaverwerking) geven zij vooral therapie met paarden. Waarom werkt deze vorm van therapie juist zo goed? Hanneke van der Molen vertelt hier meer over.

Hulpvraag

Kinderen met uiteenlopende problemen kunnen terecht bij Hanneke op haar praktijk. Zo zien zij onder anderen kinderen met autisme, ADHD, trauma’s, hoogbegaafden en kinderen met een laag zelfbeeld. ”Bijna alle kinderen die bij ons komen zijn kinderen die in het reguliere hulpverleningscircuit een beetje buiten de boot vallen. Kinderen die al veel hulpverlening hebben gehad of met praattherapieën niet uit de voeten kunnen.” Er wordt individueel gekeken naar de hulpvraag van ouder(s) en kind en van daaruit wordt gezocht naar een passend traject.

Waarom is therapie met paarden zo effectief?

Paarden zijn specialisten in het spiegelen: Dat is de reactie die je paard geeft afgaande op je gevoel, energie, gedrag en houding.
Soms is het moeilijk om te verwoorden hoe je je voelt. Of misschien weet je op sommige momenten helemaal niet wat je voelt. Toch heeft een paard al door wat er in je omgaat zonder dat je er zelf bewust van bent. Bij therapie met paarden leer je jezelf daar meer bewust van te worden. Je kunt direct aan het paard zien wat het effect is van veranderingen in je gedrag en lichaamstaal. Dit kan je daardoor in het dagelijks leven ook leren gaan gebruiken.

Een kind met weinig zelfvertrouwen kan bij deze vorm van therapie een oefening krijgen om een paard te ‘leiden’. Op Hanneke haar praktijk houdt dat in dat er een bepaald parcours moet worden afgelegd. De bedoeling is dat het kind het paard hier doorheen leidt. Als je erg onzeker bent of twijfelt, kan het voorkomen dat het paard daardoor niet mee wil lopen. De begeleidster helpt dan met het kunnen inzien van wat er op zo’n moment gebeurt en hoe je in dit geval kan zorgen dat het paard wel mee gaat lopen.

De setting is volgens Hanneke ook belangrijk. Ze legt uit dat de omgeving hierin ook een positief effect heeft. Een boerderij waarbij je in de buitenlucht je therapie volgt is minder ‘bedreigend’ en vaak al rustgevend. “Ik denk dat niet alleen kinderen maar ook volwassenen veel beter leren door lichaamsgericht dingen te ontdekken. Je ziet op deze manier gelijk hoe mensen met situaties omgaan. Dat kan ik er in 5 gesprekken in een kamertje niet uitkrijgen.”

De paardkeuze

Niet elk paard kan zomaar ingezet worden bij iedere hulpvraag. De paarden hebben allemaal hun eigen karakter en daarom kan het zijn dat het ene paard beter past bij een bepaalde hulpvraag dan het ander. Het kiezen van een paard om je te begeleiden bij de therapie wordt zorgvuldig gedaan. Dit kan op 2 manieren gebeuren:

  • De paarden worden in een ‘paddock paradise’ gehouden waardoor ze zelf kunnen kiezen om naar iemand toe te komen (of niet). Hanneke vertelt dat het bijna altijd gebeurt dat een paard zichzelf aanbiedt en dan weet je eigenlijk al dat het een goede match is.
  • Afhankelijk van de hulpvraag kan het voorkomen dat het karakter van één van de paarden beter aansluit dan de anderen. In zo’n geval zal Hanneke of iemand uit haar team zorgen voor de ideale match. Dit doen zij ook vooral bij de jongere kinderen. Vaak wordt er dan voor één van hun kleinere paarden gekozen.

Persoonlijke voorkeur

Het karakter van het paard is bij deze vorm van therapie het belangrijkst. Zelf heeft Hanneke alleen koudbloeden, maar niet omdat warmbloeden slechtere therapiepaarden zijn. Ze geeft eerlijk toe dat het vooral is omdat koudbloeden haar persoonlijk meer aantrekken. “Er worden ook genoeg warmbloeden ingezet voor dit soort werk.” Zo kan het zijn dat je een paardencoach treft met alleen koudbloeden of juist alleen warmbloeden. Een combinatie ervan kan natuurlijk ook. Hanneke zelf heeft een voorliefde voor IJslanders. “Ze kunnen heel temperamentvol zijn maar zijn ook heel koel in het hoofd.”

Duur van de therapie met paarden

Het behandelplan van de therapie wordt afgestemd op de behoeften van het kind. Daardoor kan de duur van het traject bij De Paardenkamer verschillen. Gemiddeld duurt een traject tussen de 6 en 9 maanden. Hier gaan ze uit van maximaal 1 keer in de week, al is om de week ook mogelijk. Wat het beste past is afhankelijk van meerdere factoren. Een aantal daarvan zijn de leeftijd, de mate waarin ouders betrokken zijn en de hulpvraag.

In sommige gevallen kan om de week beter werken. Het kan namelijk zijn dat kinderen opdrachten meekrijgen om thuis te oefenen. Hanneke: “Als je ze dan iedere week ziet hebben ze geen tijd gehad om te oefenen.”

Visie

Hanneke benadrukt dat je niet alles aan jezelf kunt veranderen. “Je bent niet ADHD (voorbeeld), je hébt ADHD. Daardoor worden sommige dingen net iets lastiger maar in sommige dingen ben je juist beter.” Niet alles is op te lossen en daarom focussen zich bij De Paardenkamer op het leren omgaan met je beperking en/of lastige situaties.

(Voor deze vorm van therapie is een verwijzing nodig die zowel via de huisarts als door de gemeente kan worden verkregen).

Bron: Bit & Cap