Psyche: Leeftijd en leren paardrijden

‘Dat kinderen sneller leren heeft vooral te maken met hun spieren en motoriek’

Spelenderwijs leren

Beginnen met paardrijden kan in principe op iedere leeftijd, maar het als kind al leren heeft wel een aantal voordelen. Sanne legt uit: “Kinderen die leren paardrijden doen dat vooral op gevoel. Ze leren vaak spelenderwijs hun balans te vinden. Als kind leer je je allereerst af te stemmen op een paard, een dier. Het heeft dan nog niet eens echt met rijkunst te maken, maar meer met motorisch en gedragsmatig leren. Het is in het leerproces van een kind vooral belangrijk dat ze het leuk vinden en zich veilig voelen in de buurt van een pony. Dat kinderen sneller leren heeft vooral te maken met hun spieren en motoriek. De spieren van kinderen wennen veel sneller aan de bewegingen van een paard/pony dan bij bijvoorbeeld iemand van boven de veertig jaar. Kinderen ontwikkelen hun motoriek op de rug van een pony, terwijl dit voor een volwassene veel lastiger is.”

‘Als je op latere leeftijd begint met paardrijden, is de interactie tussen motoriek en cognitie vaak je grootste uitdaging’

Motoriek en cognitie

Als je op latere leeftijd begint met paardrijden, is de interactie tussen je motoriek en cognitie vaak je grootste uitdaging. Sanne legt uit: “Je merkt dat je moeite hebt met het aanpassen aan de bewegingen die je paard maakt. Je voelt dat niet het vanzelf gaat en niet altijd de controle in handen hebt, daar kun je best onzeker van worden. Je lichaam is nu eenmaal minder flexibel dan toen je kind was. Dat begint al met opstappen. Kinderen gooien hun been er zo overheen en klauteren met gemak op hun pony. Dat wordt naarmate je ouder wordt allemaal wat lastiger.”

Angst

“Daarnaast zijn de meeste kinderen natuurlijk nog onbevangen en kennen ze weinig angst, waardoor ze vaak meer ontspannen leren paardrijden. Je ziet kinderen op kleine pony’s vaak heel relaxed over hindernissen crossen, terwijl dit voor menig volwassen ruiter best een uitdaging kan zijn. Angst ontwikkelt naarmate je ouder wordt. Het is een soort overlevingsmechanisme. Als ouder persoon weet je dat als je valt, je iets kunt breken. Zoiets gaat niet heel bewust maar je weet het wel. Bijvoorbeeld doordat je iets hebt meegemaakt, zoals een ongeluk of een val. Je weet dan wat het met je doet. Als kind heb je die angst vaak nog niet, simpelweg omdat je nog weinig hebt meegemaakt. Verder heb je als volwassene natuurlijk ook meer verantwoordelijkheden en zijn de consequenties van een val vaak groter. Als oudere, volwassen ruiter ben je hierdoor meer cognitief ingesteld en minder onbevangen. Dit is op zich ook goed, anders doe je onverantwoorde dingen.”

‘Angst ontwikkelt naarmate je ouder wordt, het is een soort overlevingsmechanisme’

10.000 uur trainen

De Zweedse psycholoog Anders Ericsson bedacht eens de 10.000-uur regel, wat inhoudt dat je als muzikant of sporter minstens 10.000 uur zou moeten trainen om het niveau van een expert te halen. Oefening baart dus kunst en dat geldt zeker ook voor paardrijden. Wie aan die 10.000 uur in het zadel wil komen, kan dus maar beter op jonge leeftijd beginnen. Toch kunnen ruiters die bijvoorbeeld pas nadat ze hun eigen kinderen zagen rijden de kriebels kregen om het zelf ook te gaan leren, nog prima beginnen en zelfs met succes de wedstrijdsport in, vertelt Sanne. “Ik geef regelmatig les aan ‘oudere’ ruiters en amazones die het hartstikke goed doen en er ontzettend veel plezier aan beleven. Laat je dus vooral niet tegenhouden door je leeftijd, maar houd er rekening mee dat het in het begin misschien wat minder soepel gaat dan bij je kinderen.”