Hoe lees ik een voeretiket?

1 maart 2016, 00:00 Nieuws
Het lijkt een verzameling cijfers, procenttekens en jargon, maar het etiket op je zak paardenvoer kan je een berg informatie geven over de schep brokken die je dagelijks in de voerbak van je paard kiept. “Kán in de letterlijke zin van het woord, want de informatie die je op een voerzak vindt, verschilt per fabrikant. Een aantal punten moet echter verplicht op het voerlabel vermeld worden”, weet Nicole Slijkerman van de onafhankelijke website Voervergelijk.nl. Of het om een aanvullend of een volledig diervoer gaat bijvoorbeeld, of om een melasse of mineraalmengsel. En dat het voor een paard bestemd is, welk bedrijf het heeft gemaakt, hoeveel er in de verpakking zit en tot wanneer het voer houdbaar is. En dan moet natuurlijk de samenstelling vermeld worden. Calcium, fosfor en natrium staan er verplicht op, en ook analysewaarden als vitamine A, D en E prijken standaard op elk label. Gegevens over de hoeveelheid energie, verteerbaar eiwit en suiker ontbreken vaak, omdat dit geen verplichte informatie is. “Jammer”, vindt Nicole. “Want dat is juist bruikbare informatie. De gedachte erachter is simpel: hoe minder informatie de voerproducent geeft, des te minder discussie met de klant. Bovendien willen fabrikanten hun recept graag geheim houden. Als klant moet je dus vaak zelf nog folders en internet afspeuren op zoek naar aanvullende informatie. “Want hoeveel energie je voer bevat is natuurlijk uitermate belangrijk, vooral voor sportpaarden. Ook naar bijvoorbeeld de hoeveelheid zetmeel en suiker blijft het, op basis van het voeretiket alleen, vaak gissen.”

Ruw

Een voeretiket zit ofwel op de voerzak geplakt, of is direct op de zak geprint. Op elk voerlabel is een lijstje ruwe stoffen opgenomen. Het woord ‘ruw’ staat voor de totale hoeveelheid van een grondstof. Het ruw eiwitpercentage is bijvoorbeeld een weergave van de totale hoeveelheid eiwit in het rantsoen. “Eigenlijk is het ruwe eiwit dus veel minder interessant dan de hoeveelheid verteerbaar eiwit voor een paard, maar dit laatste vind je lang niet altijd terug op het etiket. Als het er wel op staat, dan staat het vermeld als VREp.” Hoewel marketeers van de verschillende voerleveranciers wel graag het idee willen schetsen dat er grote verschillen bestaan tussen basis- en speciaalbrok, valt dit soms tegen. “Het loont de moeite om voerlabels te vergelijken.” Het goedkopere basisvoer van het ene merk kan sterk lijken op de sportbrok van het andere. Richtlijnen zijn hier niet voor, maar de prijs kan verschillen. ”Volgens de wet mag de daadwerkelijke samenstelling van de inhoud van de voerzak 15 procent afwijken van de op het label vermelde hoeveelheden. Deze twee komen namelijk nooit helemaal overeen. Het blijft een natuurproduct.”

Mineralen

Of je altijd voor het voer met de hoogste gehaltes moet gaan? Nee, dat niet. Welke stoffen belangrijk zijn verschilt per type paard. Voor een sportpaard is vitamine E bijvoorbeeld veel belangrijker dan voor een recreatiepaard, vanwege de hulp bij spierherstel. Calcium en fosfor zijn belangrijk voor paarden en vanwege hun wisselwerking moeten ze beide aanwezig zijn. Veulenbrok bevat doorgaans meer calcium en fosfor. In veulenbrok zit ook meer koper en zink. Bij zogende merries verdubbelt de behoefte aan calcium en fosfor en in krachtvoer voor deze groep paarden is dit dan ook veel hoger. Zoek dus een krachtvoer dat past bij jouw paard.

Ingrediënten

“Onder het kopje ‘samenstelling’ of ‘ingrediënten’ zie je een overzicht van alle granen, bronnen van vezels, bijproducten en vitamine- en mineralensupplementen die aan het voer zijn toegevoegd.” De volgorde van de ingrediënten vertelt je een hoop, want de stoffen staan namelijk opgesomd in volgorde van afnemend gewicht. Het eerst genoemde ingrediënt is dus het grootste bestanddeel. “Begint de lijst met haverhullen? Dan bestaat het voer voor het grootste deel uit schillen en hullen, die qua voedingswaarde niet vergelijkbaar zijn met hele haver of gerst. Bij duurder voer is haver of gerst vaak het hoofdbestanddeel.”

Standaardlijstje

Bovenaan het etiket prijkt het standaardlijstje ruwe stoffen: ruw eiwit, ruw vet, ruwe celstof en ruw as. Deze zijn verplicht. Ruw eiwit ligt doorgaans tussen de tien en twaalf procent. Bij veulenbrok of sportbrok is dit percentage vaak wat hoger. Heb je een sober ras of heeft je paard leverproblemen, dan past een voer met een lager eiwitgehalte beter. Dit voer bestaat voor 3,5 procent uit ruw vet. Ruw vet staat voor de totale hoeveelheid vet en olie in het voer. Vet is zeer energierijk. Het levert veel meer energie dan koolhydraten en eiwitten. Hoe meer vet, hoe meer calorieën. “Een regulier krachtvoer bevat 2,5 tot 3,5 procent ruw vet”, weet Nicole. Dit is de hoeveelheid vet die van nature in granen aanwezig is.” Een vetpercentage van zes of meer is vaak een speciaalvoer. Bijvoorbeeld voor paarden die actief zijn in endurance of eventing. Dan is een voer met vijf tot tien procent ruw vet geschikt.” Ruwe celstof vertelt wat over de hoeveelheid vezels. En vezels haalt een paard normaliter niet uit krachtvoer. “Hier heb je ruwvoer voor. Meestal bevat brok weinig vezels. Een kleine hoeveelheid vezel is echter nodig voor het kauwen. Hoe meer vezels, hoe beter je paard kauwt, hoe meer speeksel hij produceert en dit komt de spijsvertering ten goede.” Het laatste punt uit het rijtje is ruw as. “Dat is een verzamelnaam voor alles behalve het ruw eiwit, vet en vezel, dus de vitamines en mineralen, maar ook bijvoorbeeld
zand.”

Al de moeilijke woorden achter de spoorelementen, die tussen haakjes achter bijvoorbeeld ijzer en mangaan staan, zijn een aanduiding van de vorm waarin het bewuste element aan het voer is toegevoegd. “Dit staat vermeld omdat het bepalend is voor de mate waarin het door het paard kan worden opgenomen. Met magnesiumoxide kan een paard eigenlijk vrij weinig, terwijl magnesiumcitraat wel effectief kan worden opgenomen.

Bron: Bitmagazine.nl