Koelen: Hoe zit dat?

2 juni 2016, 00:00 Nieuws

Er wordt heel wat afgekoeld in de paardenwereld. De ouderwetse tuinslang heeft daarbij door de jaren heen gezelschap gekregen van diverse andere methodes. Maar wanneer moet je koelen? Welke middelen kun je het beste gebruiken en hoe ga je daarbij te werk? Brenda Hoogelander vertelt je er in Bit 236 alles over. Ze is als teamveterinair bij de KNHS en paardendierenarts bij Diergeneeskundig Centrum Oisterwijk.

Wat is de functie van koelen?

“Je kunt enerzijds koelen om een lokaal ontstekingsproces te remmen en anderzijds om de lichaamstemperatuur omlaag te brengen. Met betrekking tot de tweede toepassing: van een verhoogde lichaamstemperatuur in rust is sprake boven de 38 graden. Bij inspanning produceren de spieren veel warmte en zal de temperatuur in het lichaam stijgen. Wanneer deze stijgt tot boven de 41 graden kan zich onherstelbare schade aan de weefsels van het paard voordoen. Om dit te voorkomen, heeft het paard verschillende mechanismen om zichzelf te koelen. Bijvoorbeeld via de luchtwegen. Het grootste warmteverlies verloopt echter via zweten. Wanneer de luchtvochtigheid en de omgevingstemperatuur hoog zijn, is zweten echter niet effectief. De lichaamstemperatuur kan in dat geval snel oplopen. Sommige rassen, zoals IJslanders en Friese paarden, zijn hier extra gevoelig voor, zeker wanneer het al vroeg in het jaar warm wordt en ze hun wintervacht nog niet kwijt zijn.”

Hoe zit het met ‘recreatief’ koelen. Gewoon, je paard op een warme dag afspuiten na een buitenrit waarvan je bezweet terugkomt?

“Geen probleem. Het is niet per se nodig, maar het is ook niet slecht. Het werkt in ieder geval verkoelend en aan je paard kun je als het goed is wel merken of hij dat lekker vindt of niet. Tijdens een buitenrit op een warme dag, kun je ook lekker een riviertje of vennetje inrijden. Als je paard het water in wil tenminste.”