Tip José Veltman: Koop een paard dat bij je past
NieuwsIedere week krijg je een tip van een deskundige. Deze week is de tip afkomstig van dressuuramazone José Veltman.
“Als Grand Prix-amazone en dressuurinstructrice houd ik me bezig met het opleiden van paarden en pupillen. Daarnaast ben ik medeoprichtster van Horse2match, een initiatief waarmee we ruiter en paard samen brengen om tot de ideale match te komen. Hiermee ondersteunen we mensen die op zoek zijn naar een paard in het proces. Dit doen wij op een unieke manier, middels match dagen. Mijn visie op de omgang met paarden, het rijden en de klik tussen ruiter en paard heeft zich in de loop van de jaren ontwikkeld, mijn huidige kijk hierop zal ik toelichten.
Het geven van lessen is een fantastisch en dankbaar beroep. Het is zo mooi om te zien dat paarden positief veranderen en daadwerkelijk een metamorfose ondergaan zowel mentaal als fysiek wanneer ik met een combinatie aan de slag ga. En dit door het rij-technisch juist te benaderen. Het is waanzinnig als je ziet dat paarden zich ontwikkelen in de bovenlijn en dikke billen en losgelaten ruggen krijgen. En het is mooi een los bewegend paard schuimend door de baan zien gaan die de ruiter meeneemt waarbij de ruiter soms tot tranen geroerd is en zegt: “dit heb ik nog nooit gevoeld, wat waanzinnig”. Hoe mooi is dat! Dan is mijn doel bereikt als instructeur.
Theoretische begeleiding
Voor de ruiter ligt de schone taak om zich te verdiepen in de basiskennis als bouw, natuurlijk gedrag wat nodig is om je paard goed te kunnen begrijpen. De fases die een paard moet doorlopen om tot gewicht op het achterbeen te komen - want dat is ten slotte dressuur. Het scholen in het evenwicht van een paard. Er zijn veel facetten om tot dit doel te komen. Zelf geef ik de voorkeur om mijn pupillen naast instructie op het paard ook theoretisch te begeleiden, wat uiteindelijk leidt tot het veel sneller ‘verstaan’ van hun paard. Want als je weet waarom je iets doet is het toepassen ook vele malen makkelijker.
Om tot dat ultieme doel te komen moet heel wat werk worden verzet. Onafhankelijke zit, timing van de ruiter, de training aanpassen naar graad van africhting en leeftijd van het paard. Helaas kom ik te vaak tegen dat het paard nog niet genoeg ontwikkeld is en de ruiter sneller wil dan eigenlijk mogelijk is. Met de nodige frustraties en confrontaties als gevolg.
Off day
De paarden die door bovengenoemde oorzaak als stout bestempeld worden, veranderen in meewerkende open karakters. Dit is te verkrijgen door alle stappen te doorlopen en accepteren dat ook een paard last kan hebben van spierpijn of een keer een off day. Het paard werkt echt als een spiegel, heb je zelf een off day? Ga lekker wandelen met je paard en ga de volgende dag met frisse moed weer aan de slag!
Daarnaast is het natuurlijk zo dat er veel paarden worden gefokt met als doel zo hoog mogelijk in de sport te kunnen lopen. De eigenschappen daarvoor zijn natuurlijk dat hij goed in elkaar moet zitten. Sensibel zijn; want ja, ze moeten toch uiteindelijk maximale reactie geven op een minimale hulp. Wissels om de pas, piaffe, passage alles passeert de revue. De fokker wil toch een paard creëren waarbij dit allemaal mogelijk is. Zo zijn er ondertussen meer en meer geschikte paarden voor het hoogst haalbare. De vraag is, hebben we daar wel voldoende ruiters voor?
Zandhappen
Diezelfde paarden zijn dus - en al helemaal als jong paard - jolig, kijkerig, sensibel, alles waar wij als professionele ruiter heel blij van worden. Een keer zandhappen nemen we op de koop toe, want er komt een dag dat deze looplust en fijngevoeligheid voor ons gaat werken.
Doordat er teveel van dit soort paarden zijn ten opzichte van de ruiters die dit soort paarden goed kunnen managen, belanden er keer op keer weer paarden die onder de juiste ruiter heel veel zouden kunnen bereiken, in de handel of erger.
Natuurlijk is het indrukwekkend om deze imponerende beauty’s door de baan te zien zweven. Bij aankoop worden ze vrij getoond en snurken ze er op los. Prachtig dat is het. Alleen besef je wel dat je deze paarden nu eenmaal niet drie dagen vrij kan geven. Als je tenminste een ontspannen ritje wilt rijden.
Happy riders
Vaak zie ik mensen om mij heen die zo’n bewegingswonder hebben aangeschaft. Het paard is altijd getraind door een professional. Eenmaal thuisgekomen moeten ze het helemaal zelf gaan doen, om vervolgens alle hulp in te moeten schakelen om het dier in goede banen te leiden. Of ben je als eigenaar van een energiek paard ondertussen meer aan het longeren dan dat je erop zit. Ik gun al die mensen paardrijplezier, een maatje voor het leven en kunnen genieten van de weg naar het doel dat ze samen hebben. Mijn advies is altijd: koop een paard dat bij je past. Bij je leven en bij je doel.
We zouden dan veel meer happy atlethes én meer happy riders creëeren. Een mooi streven nietwaar?”
“Ik geef de pen door aan Milou Aten”
