Bloedonderzoek
Bloedonderzoek Foto: Arnd Bronkhorst | Arnd.nl

8 analysemogelijkheden voor paardenwelzijn

Welzijn Opvallend Verzorging Veterinair

Wij houden allemaal graag nauw in de gaten hoe het met onze trouwe viervoeter is, maar hoe kunnen we dit eigenlijk nog gedetailleerder analyseren? Onder het motto meten is weten, hebben wij acht verschillende analysemogelijkheden opgesomd voor jullie.

Er zijn tegenwoordig namelijk veel verschillende mogelijkheden om jezelf, je paard en jullie als combinatie te laten analyseren, maar wat houden deze technieken allemaal in en wat zijn de voordelen ervan?

1.     Hartslagmeter

De hartslag van jouw paard is een goede indicator over de fitheid, het uithoudingsvermogen, en de gezondheid van jouw paard. Het punt waarop jouw paard fit en gezond is, verschilt in hartslag per paard en daarom is het meten hiervan een goede tool.

Bij een hartslagmeting worden er elektroden tegen de huid van je paard aangelegd, ter hoogte van zijn schouder en onder het zweetblad van je zadel, ter hoogte van je knie. Je paard wordt vervolgen eerst in ruststand gemeten en daarna in verschillende trainingssituaties, daarbij kun je duidelijk verschil zien in de hartslag en kan er dus ook gedetailleerd geanalyseerd worden wat jouw paard moeilijk vindt, of juist gemakkelijk vindt. Vaak geeft dit verrassende resultaten! Om de conditie te meten, bekijk je juist de herstelperiode van de hartslag. Hoe snel de hartslag terug gaat naar ruststand bepaald de conditie van jouw paard.

2.     Teugeldrukmeter

De teugeldrukmeter wordt ook steeds vaker ingezet en kun je gebruiken op het gebied van rijtechnische verbeteringen, maar ook om preventief gezondheidszorg toe te passen. De teugeldrukmeter bestaat uit twee sensoren je vastmaakt tussen het bit en de teugel. Hiermee wordt de druk van het paard en de druk van de ruiter gemeten. 

Naast het feit dat je kan meten hoeveel druk jouw paard of jijzelf geeft, laat een teugeldrukmeter ook heel duidelijk zien of er verschil zit tussen links en rechts. Als je rechtuit rijdt, zou de druk op beide teugels grotendeels gelijk moeten zijn. Wanneer dit niet zo is, kan dat duiden op scheefheid bij paard of ruiter of dus eventueel een onderliggend ander probleem, zoals bijvoorbeeld een gebitsprobleem of verkeerd harnachement.

3.     Zadelanalyse

Een van de belangrijkste onderdelen van een goed harnachement is het zadel, maar hoe weten we zeker dat deze goed aansluit op de rug van het paard? Dit kan eventueel gemeten worden met een zadeldrukmeting. Hierbij kijkt een deskundige of het zadel goed ligt, of eventuele gedragsproblemen door het zadel komen en worden eventuele problemen met de houding of zit ontdekt. 

Een zadeldrukmeting wordt altijd gedaan met een speciale pad, die onder het zadel komt te liggen. Dankzij deze pad komen bepaalde drukpunten naar boven en wordt het evenwicht en de verdeling goed geanalyseerd. Dankzij deze analyse kun je de eventuele oorzaken verder en beter onderzoeken.

4.     Bit fitter

De laatste tijd wordt er veel gesproken over bit-fitting, maar wat houdt dit dan precies in? Vanuit de tandheelkunde is bit-fitting ontstaan, omdat tijdens een onderzoek van het gebit vaak toch nog trauma’s gevonden worden waar de ruiter vaak geen erg in heeft. Deze trauma’s worden meestal veroorzaakt door het gebruik van een niet-passend bit. 

Tijdens een bit-fitting sessie wordt er dan ook gekeken naar de anatomie van jouw paard en zijn gebit en jouw huidige bit(ten) en hun pasvorm. Na het lichamelijke onderzoek ga je rijden met verschillende bitten om hun ligging te testen, maar daarbij is het ook belangrijk dat jij hem als ruiter zelf ook prettig vindt om mee te rijden. Het gaat hierbij dus uiteindelijk ook om het juiste gevoel tussen ruiter en paard.

5.     Ruwvoeranalyse

Aangezien de kwaliteit van ruwvoer (zoals hooi of kuil) erg verschillend kan zijn, is het handig om het zo nu en dan te laten analyseren. Hierdoor krijg je namelijk meer inzicht in de energievoorziening, de eiwitvoorziening, het suikergehalte, de structuur en de mineralen die het ruwvoer bevatten. Zodat je daarop de rest van de voeding (krachtvoer of supplementen) beter kunt afstemmen. 

Binnen een ruwvoeranalyse worden er verschillende voedingsstoffen onder de loep genomen en de voedingsstoffen met een risico worden door middel van verschillende kleuren aangegeven. Hierdoor krijg je dus direct inzicht in welke voedingsstoffen er voldoende, te veel of misschien wel te weinig voorkomen in het ruwvoer.

6.     Video analyse

Naast het analyseren van de hartslag of de teugeldruk, kun je ook de beweging van jullie als combinatie laten analyseren door een video. Dankzij het gebruik van een speciale videosoftware kun je jouw training, wedstrijd of een specifieke oefening veel objectiever analyseren. 

Binnen de software wordt er namelijk een vergelijking gemaakt met het uitgangspunt, waardoor je sneller kan zien waarop jouw training of oefening afwijkt. Beweegt het paard in de juiste hoek tijdens de oefening, of zit er wellicht verschil tussen links of rechts. Met een video analyse kun je hier makkelijker dieper op ingaan samen met je trainer of coach.

7.     Bloedonderzoek

Een bloedonderzoek wordt vaak uitgevoerd als aanvulling op het lichamelijke onderzoek, maar kan ook ingezet worden als preventief onderzoek naar de fitheid van jouw paard. Met een bloedonderzoek kun je namelijk specifieke waarden laten controleren, zodat er eventuele afwijkingen gevonden kunnen worden. 

Uit een bloedonderzoek kan een ontsteking, een bepaalde afwijking of vitamine/mineralen tekort naar voren komen doordat dit soort aspecten altijd terug te vinden zijn in het bloed maar wellicht nog niet vertoond worden door jouw paard. Met behulp van een bloedonderzoek kun je dus ook bijvoorbeeld het voerschema aan laten passen.

8.     Thermografie

Bij thermografie wordt er door een infraroodcamera de verschillen in warmte-uitstraling van het paardenlichaam gemeten. Hierbij wordt het hele paardenlichaam meegenomen en kunnen afwijkingen duidelijker in beeld gebracht worden. De verschillende kleuren van een thermografie (warmte of kou) geven aan waar eventueel een ontsteking, blokkade of letsel kan zitten. 

Dankzij het feit dat het hele paardenlichaam in beeld wordt gebracht, kunnen er ook verbanden gelegd worden tussen een blessure en bijvoorbeeld een blokkade ergens anders in het lichaam. Thermografie wordt vaak gebruikt bij het opsporen van een blessure, maar kun je ook preventief inzetten.

Geraadpleegde bronnen:

Equilog, paardenarts.nl, dier-en-natuur.nl, Pointpleasant.nl, voervergelijk.nl, Moxiesport, Equicare-plus.com