Wat te doen bij brand op stal?

1. Het beste blusmiddel op stal is een brandslanghaspel.

Waar: De meest brandbare materialen op stal zijn hooi en stro. Water is daarbij de beste optie om direct de hoge temperatuur weg te nemen. Bovendien is een brandslanghaspel een blusmiddel waarvan voldoende aanwezig is, want een brandblusser bijvoorbeeld, is na 25 seconden al leeg. Denk er wel aan dat een brandslanghaspel niet standaard beschermd is tegen vorst.

2. Spinnenwebben vormen geen gevaar op stal. Ze regelmatig verwijderen is netjes, maar niet noodzakelijk.

Niet waar: Net als hooi en stro zijn spinnenwebben zeer brandbare materialen. De draden van spinnenwebben zorgen voor een veel snellere verspreiding van brand, waardoor één vonk binnen drie minuten kan zorgen voor een enorme vlammenzee. In die periode heb je amper de tijd om jezelf in veiligheid te brengen, laat staan dat je alle aanwezige dieren tijdig kunt evacueren. Zorg dus voor een schone stal, zonder spinnenwebben.

3. Als paarden vanwege brand hun stal uit moeten, breng je ze tijdelijk naar een veilige plek. Een weiland op veilige afstand van de brandende stal is bijvoorbeeld een goede plek voor noodopvang.

Waar: Overleg bijvoorbeeld met boeren of stallen in de omgeving voor eventuele opvang tijdens een noodsituatie. Zorg verder dat je een up-to-date calamiteitenplan in je stal hebt hangen, met daarin bijvoorbeeld vluchtroutes, verdeling van rijbanen of weilanden en het scheiden van merries, ruinen en hengsten. Denk ook aan watervoorzieningen buiten de stallen. Als er brand is uitgebroken, moeten de paarden ook elders aan water kunnen komen.

4. Bij een evacuatie is het losgooien van de paarden de snelste en veiligste methode om ze uit de brandende stal te krijgen.

Niet waar: Paarden associëren hun stal met veiligheid en geborgenheid. Als er brand uitbreekt op stal proberen veel mensen hun paarden in veiligheid te brengen door ze los te laten. De chaos zorgt er echter voor dat paarden in paniek raken en teruglopen naar de plek waar ze zich het veiligst voelen: hun stal. Laat paarden bij evacuatie dus niet los, maar begeleid ze naar een veilige weide die goed omheind is.

5. Een van de belangrijkste oorzaken van brand op stal is broei, waarbij hooi en paardenmest door een biologisch proces zo heet worden dat er brand ontstaat. Je kunt broei voorkomen door de opslag van hooi en mest goed droog te houden.

Waar: Hooi dat te vochtig is opgeslagen of verpakt, kan gaan broeien omdat het vocht niet weg kan. Dit komt door het spontaan verlopende fermentatieproces waarbij een chemische reactie tot stand komt die warmte afgeeft. Temperaturen in een hooibaal kunnen zo hoog oplopen dat de hooibaal uit zichzelf ontbrandt. Zorg voor voldoende ventilatiekanalen tussen de hooibalen en controleer met enige regelmaat de temperaturen. Het vochtgehalte mag niet hoger zijn dan 18% - 22%.

6. In geval van een evacuatie wegens brand is het slim dat iedereen afzonderlijk een paard van stal haalt en naar een veilige plek brengt.

Niet waar: Om een paardenstal zo snel mogelijk te evacueren kun je het beste een estafettesysteem opvolgen. Hierbij ga je in een rij staan en geef je de paarden aan elkaar door. Zo hoef je steeds een kortere afstand te overbruggen om de paarden in veiligheid te brengen en kunnen er in korte tijd meer paarden worden gered. Oefen deze situatie regelmatig en nodig ook de brandweer eens uit voor gezamenlijke oefening.

7. Niet het vuur, maar de rook zorgt voor de meeste slachtoffers bij een brand.

Waar: Het inademen van rook is levensgevaarlijk en zelfs dodelijk voor mens en dier. Dat heeft drie oorzaken. Ten eerste kan de hete lucht je luchtwegen verbranden. Het inademen van de fijne roetdeeltjes kan ontstekingen in de luchtpijp en longen veroorzaken en bovendien bevat rook twee giftige ingrediënten: koolmonoxide en cyanide. Adem je die in, dan wordt de zuurstoftoevoer naar organen uitgeschakeld en de stofwisseling platgelegd, wat uiteindelijk tot de dood kan leiden. Schakel daarom altijd professionele hulp in als dit gebeurt.

8. In geval van brand kun je een paard het beste zijn eigen halster omdoen om hem mee naar een veilige plek te leiden.

Niet waar: Veel brandweermannen hebben geen kennis van paarden en weten dus niet hoe een halster werkt. Train daarom een noodhalsterprocedure voor snelle evacuaties. Een noodhalster is snel te maken van een stuk touw met een lusje eraan. Brandweermannen worden steeds vaker op deze procedure getraind en bovendien bespaar je jezelf een hoop tijd om voldoende halsters en touwen te vinden.

9. Als er brand uitbreekt op stal kun je deuren en ramen het beste openen, voor meer frisse lucht.

Niet waar: Voor verbranding zijn drie hoofdfactoren nodig: brandstof, zuurstof en temperatuur. Voor brand moeten alle factoren van de branddriehoek aanwezig zijn. Dichte deuren en ramen verhinderen de toevoer van zuurstof en daarmee het verspreiden van vuur. Sluit ramen en deuren dus altijd in geval van brand, maar doe ze niet op slot. Zo kunnen hulpdiensten het gebouw nog in en uit.

10. Bij het ontruimen van een stal kun je het beste beginnen bij de haard van de brand.

Waar: Denk altijd eerst aan je eigen veiligheid en de gevaren van rook! Mits het veilig genoeg is, start je zo dicht mogelijk bij de haard van de brand met ontruimen. Werk hierbij met het estafettesysteem zodat er meer snelheid geboekt kan worden tijdens een evacuatie. Roep zo veel mogelijk mensen bij elkaar die elk een paard kunnen doorgeven naar de volgende persoon om ze vervolgens te begeleiden naar een veilige locatie. Vergeet uiteraard niet eerst 112 te bellen voor professionele hulp.

Bron: Bit & Cap