Oververhitting door bepaalde soorten paardendekens

Het is voor velen bijna routine geworden om onze paarden het hele jaar door een deken op te doen. Vliegendekens, outdoordekens, staldekens, fleecedekens of misschien pak jij je paard wel helemaal van onder tot boven in. 

Dekens kunnen inderdaad erg handig zijn tegen bijtende insecten of barre weersomstandigheden. Maar er is nog maar weinig onderzoek gedaan naar het effect van verschillende dekens op de lichaamstemperatuur van een paard.

Thermo neutrale zone

Paarden hebben, net zoals mensen, een thermo neutrale zone (TNZ). Dit is omgevingstemperatuur waarin paarden het beste hun lichaamstemperatuur kunnen reguleren. 

Voor volwassen paarden in een mild klimaat is dit tussen de 5 ̊C en 25 ̊C. Terwijl mensen zonder het dragen van kleding een veel kleinere TNZ hebben van 25 ̊C to 30 ̊C. Dit betekent dat mensen het al koud hebben, terwijl de paarden nog steeds in hun comfortabele zone zitten. Maar wie maakt de keuze om het paard een deken op te doen? Dat is dus de mens die het al koud heeft en misschien al een deken bij het paard op gaat doen, terwijl dat helemaal niet nodig is.

Opzet onderzoek

Het team van onderzoekers heeft in totaal twaalf paarden onderzocht waarbij het opdoen van een deken onderdeel was van de dagelijkse routine. Twee van deze paarden staan 24/7 in de wei en tien van deze paarden staan op stal. 

Tijdens het onderzoek hadden drie paarden een eczeemdeken op, zes een fleecedeken, twee droegen een lichtgevoerde deken en twee paarden hadden helemaal geen deken op (waarvan eentje op stal stond en eentje in de wei). De temperatuur tussen de deken en het paard werd gemeten met een kleine thermometer die vlak onder de heup van het paard werd bevestigd. 

Daarnaast werd ook de omgevingstemperatuur gemeten door thermometers die werden bevestigd aan de binnenkant van de staldeur of aan een paal in de wei. Met deze thermometers werd elke minuut, 24 uur lang, de temperatuur van zowel het paard als de omgeving gemeten. Uit dit onderzoek kwam dat er zeker wel verschil zat in de temperatuur tussen het paard en de deken bij de verschillende type dekens.

Stijging temperatuur

De paarden die een eczeemdeken droegen, hadden een gemiddelde temperatuur stijging van 4,2 ̊C. Terwijl de temperatuur gemiddeld 11,2 ̊C graden steeg bij de fleecedekens en gemiddeld 15,8 ̊C steeg bij de lichtgevoerde dekens. Sommige dekens kunnen dus wel flink de temperatuur tussen de deken en het lichaam van het paard laten stijgen. 

Daardoor kun je temperaturen bereiken die boven de TNZ van het paard uitkomen en het paard niet meer goed zijn of haar eigen temperatuur kan regelen. Terwijl dekens noodzakelijk kunnen zijn voor sommige paarden, is het erg belangrijk om het juiste type en de juiste dikte deken te kiezen. Het gebruik van dekens moet serieus overwogen worden om nadelige invloed op het paard te voorkomen.

Meer onderzoek

Volgens onderzoekster Kim Hodgess is meer onderzoek nodig naar het gebruik van dekens. “Terwijl dit onderzoek al erg interessant was, roept het bij mij ook veel vragen op over het welzijn van paarden met een deken op, zoals:

• Verhogen donker gekleurde eczeemdekens de lichaamstemperatuur van het paard?
• Benadelen dekens onderling sociaal kroelgedrag?
• Kan de huidconditie achteruitgaan door dekens?”

“Uit dit onderzoek blijkt dat eczeemdekens geen invloed hebben op de thermoregulatie van het paard. Maar ik ben van mening dat er meer onderzoek nodig is met meer paarden, in warmere weeromstandigheden en met een mix van licht en donker gekleurde eczeemdekens. Dit is nodig om zeker te weten dat eczeemdekens geen negatieve invloed heeft op het welzijn van de paarden”, aldus Hodgess. 

“Ik zou graag meer onderzoek willen doen naar het gebruik van dekens, om meer te begrijpen van de invloed van dekens op de thermoregulatie van het paard. Waardoor we in de toekomst betere keuzes qua deken kunnen maken en het welzijn van de paarden kunnen verbeteren.”

Bron: ISES