Blog: Slikken en pikken
Nieuws“We hebben verloren, maar dat lag aan de scheids hoor.” Aan het woord is een fanatiek voetbal jongetje uit mijn klas. En hij is niet de enige. Ik word op maandagochtend tijdens de vertelkring, regelmatig bedolven onder frustraties van kinderen over de wedstrijden die zijn gespeeld in het weekend. En als ik goed luister, zijn het niet alleen de kinderen die gefrustreerd raken, ook ouders zijn volgens mijn leerlingen boos op de scheidsrechter of op ouders van de tegenpartij.
Deze strubbelingen met het accepteren van een beslissing of oordeel, speelt niet alleen bij het voetbal. Ook de paardensport heeft te maken met een dynamiek van zenden en ontvangen, zoals bijvoorbeeld bij de dressuursport. Erg veel verschil met het voetballen is er eerlijk gezegd niet. De deelnemer besluit om mee te doen aan een wedstrijd en de scheidsrechter of de jury neemt beslissingen over het verloop van de wedstrijd. Daardoor ontstaat er een situatie van slikken (deelnemer) en pikken (jury of scheids).
Oordeel expert
“Ze kan echt niet tegen onrecht en het is gewoon niet waar wat de jury heeft gezegd. Bovendien is de manier waarop echt waardeloos. Vind je het gek dat ze boos wordt?”, verklaart een moeder de woede aanval van haar twaalfjarige dochter na rijden van een proef tijdens een regionale wedstrijd. Dit is geen uitzonderlijke situatie. Het valt kinderen en ouders zwaar om te slikken. En er wordt van alles uit de kast gehaald om te bewijzen dat de mening van de expert te betwijfelen valt.
Oké, de manier waarop is best belangrijk. Als er weinig heel blijft van je prestatie of van jou, dan doet dat meer kwaad dan goed. Net zoals een scheidsrechter die te weinig ziet op het voetbalveld, dan loopt de frustratie op en de wedstrijd uit de hand. Maar toch zit er ook een groot gedeelte in de afdeling slikken als je het mij vraagt. Leren kinderen dat nog wel tegenwoordig? Als ik afga op mijn eigen ervaringen en observaties is omgaan met iets wat in de ogen van leerling of ruiter onrechtvaardig is, binnen de opvoeding nogal een hobbel. Het levert in ieder geval behoorlijk wat deining op. “Dat is niet eerlijk”, wordt er dan fanatiek geroepen.
Acceptatie
De scheids is partijdig, de tegenpartij gemeen, de pony eigenwijs en de jury bevooroordeeld. Afgezien van het feit dat al deze frustraties een kern van waarheid kunnen bevatten, mis ik een behoorlijk stuk acceptatie van en respect voor datgene wat wordt gezegd of besloten. Want is het niet zo dat kinderen vanaf het moment dat ze hebben besloten om mee te doen aan een wedstrijd, ook ja hebben gezegd tegen het ontvangen van een mening? En ja, die mening kan zo maar eens huizenhoog verschillen van datgene wat zij zelf in gedachten hadden. Dat is dus slikken geblazen.
En dat is gewoon te leren door veel te oefenen. En dan niet door alleen maar kritiek te geven als opvoeder, begeleider en instructeur. Maar ook niet door alleen maar positieve opmerkingen. Dat laatste is best hip. Kinderen worden overladen met complimentjes en beloningen de laatste tijd, waardoor er een compleet verkeerd zelfbeeld kan ontstaan. Ook niet handig. Kwestie van balans. Ruimte voor complimenten en ook voor kritiek tijdens het opgroeien.
Want uiteindelijk moet de boodschap zijn dat verliezen ook kan komen omdat je de mindere partij was. Of dat je een slechte beoordeling van de jury hebt gekregen omdat het gewoon nog niet zoveel was met de rijvaardigheid tijdens de proef. Niet leuk en makkelijk om te horen, maar wel de boodschap.
En als je echt te veel weerstand ervaart met meningen en beslissingen, dan is er altijd nog een oplossing om die te accepteren mét respect voor de jury. En dat gebeurt geheel intern in de eigen bovenkamer en daar wordt dus niemand mee belast of lastig gevallen. Je hoeft namelijk niet alles te geloven wat er tegen je wordt gezegd. Maar dat laatste is geloof ik wel voor gevorderden.
