Mestwateren bij paarden
Nieuws
Mestwateren is een niet geheel onbekend fenomeen bij de paardeneigenaar en al helemaal niet in deze periode van het jaar. Het kan in principe alle seizoenen voorkomen. Omdat een deel van de oorzaken hiervan samen gaan met het najaar zien we het probleem wat meer toenemen in deze periode.
Wat is mestwateren?
Mestwateren is een vorm van diarree bij paarden. Diarree is een verminderde stevigheid van de mest door de aanwezigheid van meer vocht in de mest. Dit kan variëren van slappere mest tot waterdun. Vaak is het de frustratie van het continu bevuilen van de achterhand en staart dat de eigenaar contact opneemt met een dierenarts dan dat het paard ziek oogt. Toch is er ook iets niet in orde, want een paard hoort soepele, niet te droge en niet te natte, mestballen te vormen.
Oorzaken?
Door het maagdarmkanaal passeren dagelijks liters ‘vloeistof’ welke normaal in de dikke darm grotendeels (terug) opgenomen worden. De opname in de darm of het nu voeding is of vocht, hangt af van de passagesnelheid door het maagdarmkanaal (motiliteit) en de kwaliteit van de darmwand af. Bij een te snelle passage is er geen tijd om iets op te nemen. Naast een verstoring in de beweging en opname kan ook het aanbod de mestconsistentie beïnvloeden. Dit verschil zien we bijvoorbeeld wanneer paarden kuil krijgen in plaats van hooi. Hooi heeft een hoger droge stof gehalte, ofwel kuil bevat meer vocht.
Als oorzaken voor verstoringen in de motiliteit kun je denken aan (kortstondige) stressvolle periodes (bv het paard op de trailer), gebitsproblemen (slecht kauwen) en plotselinge voerveranderingen (darmflora uit balans). Een verandering van de kwaliteit van de darmwand is vaak het gevolg van een ontstekingsreactie die door mechanische irritatie (zand), parasitaire infecties of bacteriën veroorzaakt wordt.
Aanpak mestwateren
Ook al laten veel paarden dezelfde symptomen zien, is zoals hierboven beschreven niet altijd de oorzaak hetzelfde. Daarom is ook een gerichte aanpak van wat je doet van belang omdat de ‘frustraties’ anders alleen maar groeien. Soms kun je zelfs het probleem verergeren door maar wat te doen, bijvoorbeeld door allerlei combinaties van verschillende supplementen kun je de darmflora juist meer onder druk zetten met alle gevolgen van dien.
De meest effectieve aanpak is op zoek naar de oorzaak en van daaruit bewust veranderingen doorvoeren en het gebruik van medicatie inzetten. Alleen richten op 1 onderdeel: opname, motiliteit of kwaliteit wand geeft meestal niet het gewenste resultaat, omdat ze vaak hand in hand gaan. Dus gerichte diagnostiek zoals controle van het gebit, mestonderzoek (zand, parasieten en bacteriën) en de voeding in detail onder de loep nemen zijn de eerste stappen. Bij langdurige en hardnekkige problematiek zal de dierenarts verschillende onderzoeken uitvoeren, zoals bloed- en buikonderzoek. Het plan van aanpak bestaat dan vaak uit medicatie in combinatie met een onderbouwd voedingsadvies gericht op de gediagnosticeerde problemen. Als voorbeeld kun je denken aan ‘vezelrijke’ producten en darmflora ondersteunende middelen.
Weet wat je voert is vaak het motto, maar bovenal weet wat je doet, is het juiste motto bij de aanpak van dit soort problemen!
Erica Reijerkerk
Paardendierenarts De Hofstede, gespecialiseerd in inwendige ziekten paard