Editorial:Paardenwelzijn als Zwitsers uurwerk?
NieuwsHet vermijden van ‘negatieve omstandigheden’ als uitgangspunt voor paardenwelzijn is achterhaald. Enkel de focus op het voorkomen van ziekte, honger, dorst en ongerief is niet meer voldoende. We zien steeds meer in dat dieren voelende en denkende wezens zijn, die veel meer verdienen dan dat: een waardevol leven waarin ze natuurlijk gedrag kunnen uiten en positieve ervaringen kunnen opdoen.
In Zwitserland is het roer een aantal jaar geleden volledig om gegaan. Op basis van verschillende onderzoeken is het paardenwelzijn tot in de puntjes – soms letterlijk tot op de vierkante centimeter – gewaarborgd. Zouden wij in Nederland het paardenwelzijn net zo moeten reguleren als in Zwitserland om zo critici hun munitie uit handen te nemen? Of tikt het Zwitsers paardenwelzijnsklokje niet zo vlekkeloos als de voorstanders hiervan ons doen geloven?
Mentaliteit
Het antwoord hierop is niet zo makkelijk te geven, eerder ronduit moeilijk. Zoals dressuurjurylid Eddy de Wolff van Westerrode zegt: “De oplossing zit niet alleen in wetgeving. Welzijn heeft met mentaliteit te maken. We moeten mensen opvoeden.” Daar heeft hij volkomen gelijk in, maar laten Nederlanders zich zo makkelijk opvoeden? We vinden het al erg moeilijk om ons aan de coronaregels te houden. Zouden paardenliefhebbers dan wel uit zichzelf van mentaliteit kunnen veranderen ten gunste van hun paarden? Ook als dit geld kost en veel regelwerk oplevert?
Verplichte cursus?
Een verplichte cursus doen wanneer je vijf of meer paarden wilt houden. Het klinkt allemaal heel betuttelend. En daar zijn wij Nederlanders niet van. Maar wat als onze sport en liefhebberij straks tussen onze vingers door glipt, omdat we zo wars zijn van wetgeving? De reglementen van de internationale sportbond FEI, de KNHS, de FNRS staan vol met richtlijnen, adviezen en regels die het paardenwelzijn moeten waarborgen. Maar wij paardenmensen achten onszelf dermate deskundig dat we regels al snel overdreven vinden of niet op ons van toepassing.
Over de grens
We doen het toch al best goed, veel beter dan vroeger? Dat klopt. Maar is het voldoende? Of kan het geen kwaad om toch eens over de grens te kijken? Naar Zwitserland bijvoorbeeld. Al hun onderzoeken hebben geleid tot een uitgebreid pakket Zwitserse wetten over paardenwelzijn. Zo is een paard gescheiden houden van soortgenoten illegaal. De rollkur en het gebruik van prikkeldraad worden bestraft, net als het scheren van neus- en oorharen. Een paard van 1,65 meter heeft recht op een staloppervlak van 10,5 vierkante meter en dient op droog, stofvrij strooisel te staan met het oog op allergieën en gezondheidsproblemen. Een modderige wei met uitwerpselen en urine zijn slecht voor de hoeven en dus verboden. En zo valt er nog wel een rij ge- en verboden op te noemen.
Zwitserland
Een systeem van subsidies en handhaving maakt dat deze wetten ook worden nageleefd. Daarnaast is in Zwitserland de sociale controle ook groot. In dit dossier wordt met betrekking tot het opleiden van paarden de oude wijsgeer Xenophon aangehaald: ‘Je kunt een danser niet leren dansen met een zweep’. Voor de paardensector is nu de laatste kans aangebroken om te laten zien dat paardenwelzijn gewaarborgd kan worden, zonder dat er vanuit de overheid met het zweepje van strikte wet- en regelgeving wordt gezwaaid.
