Paardengras is goed!

Eiwit werd lange tijd door paardenhouders angstvallig gemeden. Er werd van gedacht dat het bultjes, dikke benen en andere gezondheidsproblemen veroorzaakte, tot het gevaarlijke hoefbevangenheid aan toe. Inmiddels is duidelijk dat dit vooral aan voedingssuikers zoals fructaan ligt.

Gras blijkt juist een uitstekende voedingsbron, vooral voor oudere paarden, die veel eiwit nodig hebben. Maar het ene gras is het andere niet. De meeste weilanden in Nederland bevatten een soort voor koeien, die melk moeten produceren. Dat is niet geschikt voor paarden. Dat zit namelijk vol fructaan.

Paardengras

De weilanden van De Paardenkamp zijn ingezaaid met een speciaal paardengraszaad. Dat bevat verschillende soorten als timothee, veldbeemdgras en roodzwenkgras. Er zit ook een fructaan-arme variant van Engels raaigras in. Kruiden zitten er niet in. Hoewel paarden die wel lekker vinden en ze vaak veel mineralen bevatten, hebben ze ook nadelen. Ze kiemen zo traag dat het gras ze meestal verdringt.

Belangrijk is dat een paardenwei sterke grassoorten bevat, zodat er geen kale plekken ontstaan als ze eens een sprintje trekken. Of door hun graaswijze de grasplant beschadigen. Paarden bijten gras namelijk vlak boven de grond af. Niet alle soorten kunnen daar tegen, waardoor snel kale plekken in een wei ontstaan, waarop ongewenste planten, zoals het giftige Jacobskruiskruid, welig tieren.

Paardengras staat stevig in de grond. Kijk of je onderaan de stengel een paarsrode kleur ziet, dat is goed. De bodem moet regelmatig bedekt zijn.

Bemesting

Een goede paardenweide kan niet zonder onderhoud. Bemesting is ook niet populair bij paardenmensen. Onterecht. Door een tekort aan voeding raakt een grasplant ‘gestrest’ en gaat deze juist veel suiker in de toppen aanmaken. Door een onderhoudsbemesting met organische mest of kunstmest, blijven grasplanten gezond en is het gras (en het hooi dat ermee wordt gemaakt) gezonder voor paarden.

Ook al heb je een weide met speciaal paardengras, als paarden in het voorjaar in een verse wei mogen, is het altijd even oppassen geblazen. De bacteriën in hun spijsverteringsstelsel zijn ingesteld op de voeding die binnen komt. Als dat ineens verandert, doordat ze van het hooi en kuil op stal naar gras overschakelen, gaat een deel van de bacteriën dood. Het evenwicht is inwendig verstoord. Dat kan diarree en koliek veroorzaken.

Het duurt even voordat de bacteriehuishouding zich aan het nieuwe voedsel heeft aangepast. Bijkomende zorg is dat paarden gras heerlijk vinden en er liefst veel van eten. Ze kunnen er snel dik van worden.

In tegenstelling tot wat vaak wordt gedacht heeft het weinig zin om problemen proberen te voorkomen door een weide eerst te maaien, voordat de paarden er in het voorjaar op mogen. Na het maaien gaat een grasplant juist extra fructaan aanmaken om weer aan te groeien.

En vers, jong gras wordt nog gulziger gegeten. Voor oudere paarden die niet meer zo goed kunnen kauwen is zulk mals gras juist wel gunstig. Zij krijgen langer, stugger gras moeilijker weg.

Geleidelijk

In alle gevallen is het verstandig om paarden geleidelijk te laten wennen aan weidegang of een nieuwe weide. Daarom zet je ze eerst eens een uurtje in en bouw dat met een half uur per dag uit. Word je paard te dik of is hij gevoelig voor hoefbevangenheid?

Blijf dan oppassen. Zet hem na een paar uur binnen of doe aan stripbegrazing, waarbij je elke dag de draad een klein stukje opschuift. Laat paarden die problemen hebben met suiker alleen in de ochtend grazen.

Vooral in het voor- en najaar, als de nachten kouder zijn, komt de plantstofwisseling pas op gang als het warmer wordt. In de loop van de dag wordt meer fructaan aangemaakt.

Als het mogelijk is, is het verstandig om een aantal keren per week de mest van de weide af te halen. Dit voorkomt wormbesmetting.

Tips

• Koeiengras is niet geschikt voor paarden.
• Een goed bemestingsplan is belangrijk.
• Laat ze geleidelijk wennen aan weidegang.
• Doe aan stripbegrazing.
• Haal de mest meerdere keren per week weg.

Tekst: Tessa van Daalen 
Foto: Nikki de Kerf