Waarom bokken paarden?

Een echte ervaringsdeskundige op het gebied van bokkende paarden is ruiter en africhter Gert van den Hof. Hij kruipt regelmatig in het zadel van paarden die enorm bokken en waar de eigenaar geen raad meer mee weet.

Oorzaken van bokken

Bokken kan volgens Gert van den Hof veel verschillende oorzaken hebben. “Een paard kan heel veel spanning hebben en daardoor bokken, maar ook singeldwang, pijn in de rug of ergens anders in het lichaam kunnen oorzaken zijn van bokken.” 

Het is dus belangrijk om eerst te kijken of een paard niet lichamelijk ergens last van heeft, voordat er weer iemand op zijn rug stapt. “Dit is vaak het geval bij paarden die jaren braaf onder het zadel hebben gelopen en dan opeens gaan bokken. Dan is er altijd een oorzaak, vaak lichamelijk.” 

Aangeleerd gedrag

Is er niets te vinden, dan kan het zijn dat een paard al ‘geleerd’ heeft dat het door bokken onder het werk uit kan komen. Gert: “Als een paard gaat bokken, moet je snel ingrijpen, anders gaat het van kwaad tot erger. Vooral als het paard erin slaagt om de ruiter eraf te gooien.”

“De eerste keer bokt hij misschien uit speelsheid, maar als hij doorkrijgt dat de ruiter, en dus de druk, van zijn rug is, denkt hij ‘hee’, en doet het de keer erop misschien weer.”

Zadelmak maken

Meestal krijgt Gert echter paarden die bokken tijdens het zadelmak maken. “Bijvoorbeeld als je voor het eerst het zadel erop legt. Ik heb dan juist liever dat hij bokt. Hoe harder ze bokken, hoe makkelijker ze zich uiteindelijk laten rijden, is mijn ervaring. Het is toch een stukje ontlading, spanning die ze kwijt zijn. Juist met een paard dat niets doet en gewoon wegloopt met het zadel op, moet je oppassen als je er voor het eerst opstapt. Die kunnen zo ontploffen.” 

Spanning signaleren

Gert houdt het paard daarom goed in de gaten. “Grote, strakke ogen en een gespannen houding zijn tekenen dat het paard elk moment kan gaan bokken. Ook kom ik paarden tegen die als het ware de adem inhouden als je erop zit. Die bouwen nog meer spanning op. Die paarden laat ik rondjes om de as draaien, net zolang tot ze de adem loslaten. Als je dat voelt kun je gaan rijden.” 

Voorwaarts houden

Een paard dat niet voorwaarts wil, rijdt Gert juist wel vooruit. “Maar daarbij is het wel oppassen geblazen, want als je hem een tikkie geeft, kan ‘ie ontploffen.” Gert maakt verder veel wendingen of draait het paard om, om het extra onder controle te houden. “En ik houd altijd contact met de mond en mijn benen eraan, dan krijgt het paard niet de kans om alle kanten op te draaien. De ruiter moet de controle houden.”