Buitenrijden
Buitenrijden Foto: Arnd.nl

“Alles onder controle”

Gedrag Horsemanship Karakter-type Opvallend

Ken je dat gevoel? Je paard doet niet wat jij voor ogen had, je probeert krampachtig de controle te bewaren, maar het voelt juist alsof je steeds minder controle hebt. Grote kans dat je dat goed aanvoelt. In onze drukke maatschappij met onze overvolle agenda’s is ‘controle’ een soort codewoord. 

Zolang we alles ‘onder controle’ hebben, gaat het goed. Nou ja, dat denken we en dat wordt ons vaak ook geleerd. Thank God voor onze paarden, want die laten ons met liefde zien dat controle een illusie is.

Wat is controle? 

Volgens de Dikke van Dale is ‘controle’: ‘Iets in bedwang hebben, beheersen’. Bij een dier van 500+ kilo lijkt me dat nogal een uitdaging. Succes daarmee! Daar komt bij dat paarden meestal niet zo best reageren op mensen die controle willen. Stel je maar eens voor dat iemand jou ‘in bedwang wil houden’. Grote kans dat je dit niet zomaar laat gebeuren. Bij paarden werkt dat precies zo: sommigen zullen zich verzetten, terwijl anderen zich mentaal afsluiten om zichzelf op die manier te beschermen.

Loslaten

Spoiler: controle bestaat niet. Het is door mensen bedacht, omdat het ons een veilig gevoel geeft. Als je op een motor rijdt is dit misschien nog enigszins waarheid, alhoewel ook een motor rare dingen kan doen als je er krampachtig op zit. Onze vierbenige vrienden hebben, in tegenstelling tot die motor, ook nog eens een eigen wil. Dat kan bij sommige mensen het gevoel van ‘controle willen hebben’ nog extra versterken. 

Als je paard besluit om in rengalop door het bos te gaan, terwijl jij wilde draven, dan doe je daar meestal niet zo veel aan. In een poging de controle terug te krijgen, trek je wellicht harder aan de teugels, waardoor het paard meestal juist nog meer versnelt. Hoe onnatuurlijk het ook voelt: loslaten en ontspannen is de enige manier om je paard weer rustig te krijgen.

Staken

Als je paard weleens staakt, dan heb je vast gemerkt dat het weinig zin heeft om zijn beweging te ‘controleren’ door aan het halster te trekken. De meeste paarden veranderen dan langzaam in beton. Heb je weleens geprobeerd om zo’n paard los te laten? Haal de druk van de lijn af en laat ook je eigen doel los. Misschien ben je onderweg naar de poetsplaats om te zadelen. Kijk dan eens of je het doel ‘rijden’ kunt omzetten naar: ‘in harmonie dichterbij de poetsplaats komen’. 

Misschien kan je je paard voor elke voorwaartse poging belonen met een snoepje. Grote kans dat hij op deze manier veel gemotiveerder is om met je mee te gaan en dat maakt het voor jou ook leuker. En wie weet komen jullie alsnog (sneller dan verwacht?) op de poetsplaats aan.

Hoofd of hart

Onze aangeleerde focus op controle zorgt ervoor dat we veel vanuit ons hoofd handelen. We willen niet alleen controle tijdens de training, we zoeken ook controle door trainingsschema’s op te stellen, en weerapps 30 keer te checken in verband met dekens . Op zich niets mis mee, maar durf jij weleens af te wijken? 

Je kunt bijvoorbeeld besluiten om je paard vandaag even niet te trainen, omdat je je erg moe voelt en misschien overleeft je paard die ene regenbui ook wel zonder deken. Het is natuurlijk goed om het welzijn van je paard in de gaten te houden en met doelen stellen is ook niks mis. De vraag is echter of je hier flexibel mee om kunt gaan. Durf je bijvoorbeeld andere keuzes te maken als je hart je dat ingeeft of als iets niet goed voelt?

Ken jezelf

Ga eens bij jezelf na hoeveel waarde jij hecht aan controle. En hoe vertaalt zich dat naar de omgang met je paard? Onze paarden zijn ons zó dankbaar als we naar onszelf durven kijken. Want hoe beter je jezelf kent, hoe beter je snapt waarom je doet wat je doet en des te beter kun je afstemmen op wat je paard nodig heeft. 

Voor paard en mens bestaat er niets mooiers dan samenzijn vanuit een échte connectie. Laat die controle los en verbindt je met je paard van hart tot hart. Dan ontstaan namelijk de momenten die er het meest toe doen!

Door Paula van der Geest
Gedragstrainer • Paardencoach • Dierenwelzijn • Schrijven • Humor