Karen Ireland geeft les (Large)
Karen Ireland geeft les (Large)

Zen en paardrijden

Nieuws

Een workshop zen en paardrijden. Het klinkt zweverig, maar Tom Nagel en Karen Irland zijn dat niet. Ze onthullen het geheim van een goede zit te paard: die zit komt van binnenuit. Je krijgt het door je bekken te kantelen en je psoas-spieren op de juiste manier te gebruiken, daardoor kom je in balans.



De theorielessen worden in een gezellige ruimte gegeven. In het midden van de groep deelnemers aan de workshop zen & paardrijden staat Tom Nagel. De Amerikaan verzorgt samen met Karen Irland de workshops, die Ylvie Fros heeft georganiseerd. Tom is gespecialiseerd in oosterse vechttechnieken. Hij begon op latere leeftijd met paardrijden. Pas toen hij zijn kennis van oosterse vechtkunst en levenswijzen ging toepassen, ging het rijden goed. Karen is paardrijinstructeur volgens de leer van Sally Swift. Centered riding dus, waarbij je ‘center’ het uitgangspunt is voor je rijden en veel visualisatie toegepast wordt in de lessen. Tom legt in theorie uit hoe je zen kunt toepassen in je paardrijden en Karen vertaalt zijn aanpak naar de dagelijkse paardrijpraktijk.

Psoas


Tom vraagt iedereen om op de juiste manier te gaan staan. Hoe? Knik iets door je knieën, kantel je bekken en ontspan je psoas. Veer dan weer iets omhoog, maar zorg ervoor dat je knieën niet op slot gaan. Voel dat je hoofd en je lijf los zijn. Hoe het niet moet, dat legt Tom ook uit. “Knieën op slot, rug hol, hoofd naar voren.” In de juiste sta en zithouding heb je de psoas-spieren ontspannen. Tom heeft een wervelkolom meegenomen om het te illustreren. De dikke spiergroep waarmee de je bovenbenen aan de wervelkolom vastzit, heet psoas-spieren. “Je psoas moeten ontspannen zijn. Daarmee is je bekken verbonden aan je bovenlijf, je benen en je paard.” Als je bekken soepel met je paard meebeweegt, dan kan je wervelkolom dat ook doen en dan staat je hoofd ontspannen bovenop je romp. In die balans heb je ook de mogelijkheid om je handen en je benen te ontspannen, waardoor je onafhankelijke hulpen kunt geven. “Je veert mee met je paard. Blijf daarbij doorademen en je houdt stabiliteit.”

Wat is de correcte positie op het paard? “Daar waar je het meest stabiel bent.” Tom laat een van de deelnemers overdwars op een krukje zitten, zoals je ook op een paard zit. Ze moet haar bekken kantelen, de psoas ontspannen en de wervels soepel op elkaar laten vallen. Hij probeert haar uit balans te krijgen door aan haar schouders te trekken. Dat lukt niet. Ze is zen. Ze is in balans. Dan zegt hij: ‘Ga eens in je oude houding zitten.’ Ze doet dit. Het ziet er een stuk stijver uit. Hij geeft een duwtje tegen haar schouders en ze is uit balans. “Je trekt daardoor aan je teugels, je hakken gaan naar beneden, je voeten naar voren en je duwt op je stijgbeugels. Dan gaat je achterwerk naar achteren en hup, je bent uit balans.” Tom legt uit. “Het viel me op dat uitstekende ruiters hun
psoas-spieren op de juiste manier gebruiken. Het is een onbewuste competentie. Goede ruiters weten niet dat ze die spieren goed gebruiken.”

[caption id=”attachment_26153” align=”alignleft” width=”317” class=” “] Als het bekken gekanteld is, is de onderrug vlakker en zijn de psoas-spieren langer. Ze komen tegen de wervelkolom aan.[/caption]

[caption id=”attachment_26154” align=”alignright” width=”322” class=” “] Zo zien het bekken en de psoas-spieren eruit als het bekken niet gekanteld is. De onderrug is iets hol, de psoas-spieren zijn korter.[/caption]

Zelfhouding


Voor wie krom achter de computer en in de auto zit, heeft Tom slecht nieuws. “Wat je de hele dag doet, doe je ook op een paard. Besef goed dat je paard je houding in de omgang met hem kopieert. Als jij met je rug strak loopt en met je nek naar voren, in alles wat je doet met je paard, dan zal hij dat ook doen.” Tom doet voor hoe het wel moet. Met zijn knieën iets geknikt, zijn bekken gekanteld, de buikspieren los en de wervels als het ware zo op elkaar gestapeld dat het hoofd er makkelijk recht bovenop balanceert. Hij maakt ritmische loopbewegingen. “Als je soepel bent in je bekken als je loopt, is de boodschap die je doorgeeft aan je omgeving en dus ook aan je paard veel beter.” Body awareness, is het volgens Tom.






‘Goede ruiters weten niet dat ze de psoas-spieren goed gebruiken’





Je zelfhouding is belangrijk. Karen legt uit. “Als je je nek stijf houdt, dan zal je paard zijn nek ook stijf houden. Als je rug strak is, dan zal je paard zijn rug ook strak houden. Als je je bekken kantelt, wordt je psoas langer en als je je bekken naar achteren hebt, dan wordt de psoas korter. En dus stijver.” Karen legt uit. “Paarden zijn horizontale dieren. Mensen zijn verticaal. Men zegt: volg de bewegingen van je paard. Maar jij bent verticaal en dat is je paard niet. Je moet leren om verticaal bilateraal te zijn. De beweging die je op paard moet maken is diagonaal. Kantel je bekken en beweeg dan met je bekken links, rechts, links, rechts.” Dan moet de groep op de rug op de grond liggen. “Rek je benen op, en leg ze weer naar op de grond. Houd je buik daarbij ontspannen. Stel je nu voor dat je op paard zit en dat je meegaat met de beweging. Je knikt nu links en rechts in je bekken in.” Karen legt uit. “Daarom is therapeutisch paardrijden ook zo goed. Kinderen met fysieke beperkingen rijden ontspannen, het paard beweegt het bekken voor ze. Voor de kinderen voelt het als lopen.”

[caption id=”attachment_26160” align=”alignleft” width=”309” class=” “] om Nagel legt de theorie uit, oftewel hoe je zen kunt toepassen in je rijden.[/caption]

Ellebogen


Teugelvoering begint met je armen. “Laat je armen langs je lichaam hangen. Je polsen houd je redelijk recht. Hand iets naar beneden geknikt. En dan je ellebogen naar buiten geknikt.” Karen legt uit. “Alle mensen die wat power hebben in het leven hebben hun ellebogen naar buiten. Die stáán er.”Je paard neemt dezelfde houding aan als jezelf. “Laat je paard zien wat de goede houding is. Hij krijgt dan de juiste bespiering en zal het vanzelf ook gaan doen. Het paard voelt zich er prettig en veilig door als jij een zelfverzekerde houding hebt.”

In de les krijgen de ruiters simpele, maar efficiënte aanwijzingen voor hun houding en zit. “Laat je het hoofd hangen? Doe dan even je ogen omhoog en weer naar beneden. Dan heb je je hoofd weer hoog.” Van Tom en Karen moet je je hele leven aan het kantelen van je bekken denken. Bij het opstaan bijvoorbeeld. Kantel je bekken en sta zo op en ga ook zo zitten. De beweging is soepeler, kost minder energie en houdt je meer in balans. Tom en Karen hebben handige tips. Ben je angstig te paard? “Ontspan en ga mee. Blijf ademen. Je zit in balans dus er kan je niks gebeuren.” En wat moet je juist doen bij een lui paard? “Ook je bekken ontspannen houden, meebewegen, ademen en het paard voorwaarts maken met een zweepje.” Karen sluit af met wijze woorden van Sally Swift. “Besteed tachtig procent aan jezelf en twintig procent aan je paard.”

Tom Nagel heeft twee boekjes geschreven: Zen and Horsebackriding en Simple pushes. Ze zijn te bestellen bij Ylvie Fros en via www.zenandthehorse.com.
Opening (Large)
ontspannen (Large)
aangespannen (Large)
Tom Nagel (Large)