170327262_ABFweb
170327262_ABFweb

Hoe maak je je paard koeienproof?

Training Opstijgen

Prachtig al die dansende koeien in de wei. Of zie jij ze liever op stal staan? Want, wanneer jij met lekker weer met je paard naar buiten wil en er komt een kudde koeien op je afgestormd, betekent dat einde buitenrit. Of je kiest dan maar een andere route. Jouw paard vindt koeien namelijk maar vreemde wezens. Hoe maak je je paard ‘koeienproof’?

Ton Duivenvoorden rijdt Working Equitation op het hoogste niveau. In die discipline is er ook een onderdeel waarbij je met koeien werkt. Dan is het lastig als je paard bang is voor deze dieren. Vanuit zijn sport is Ton koeienclinics gaan organiseren. Daarin leert hij paarden, en niet te vergeten hun ruiters, wennen aan koeien.

Nieuwsgierige koeien

Het komt best vaak voor dat een paard bang is voor koeien, weet Ton. Daarom is hij ook koeienclinics gaan organiseren voor paarden met koeienangst. Hij kan zich heel goed voorstellen dat het lastig is als je op buitenrit koeien tegenkomt. “Het probleem is dat een koe heel nieuwsgierig is. Vooral als koeien buiten lopen in koppels of jongvee dat komt aanrennen als ze een paard zien, is heel bedreigend voor een paard. Daar komt bij dat een ruiter het vaak ook spannend vindt. Door die combinatie kan een paard angst ontwikkelen voor koeien.”

Op het gemakje wennen

Wat moet je dan doen? In de clinics die Ton geeft, laat hij de paarden eerst op het gemakje wennen aan koeien. “In de clinic heb ik vaak een koppeltje van tien koeien. Die houd ik in het begin achterin de bak. De deelnemers aan de clinic moeten voorin de bak gaan losrijden alsof er geen koeien zijn. Ik noem dat hersengymnastiek geven, zodat ze de koeien vergeten. Ik zeg altijd: paarden zijn net mannen, ze kunnen maar een ding tegelijk.”

Alle paarden kunnen het

“Natuurlijk reageert het ene paard anders op koeien dan het andere. Je ziet vaak dat het ene paard niet kijkt en het andere is doodsbenauwd. Toch kun je alle paarden aan koeien laten wennen”, is de ervaring van Ton.

Psychisch spel

“Als de paarden niet meer bang zijn voor de koeien op afstand, gaan we met vier paarden naast elkaar op de koeien af. We drijven dan in stap de koeien rustig weg.” Ton legt uit dat dit een psychisch spel is voor een paard. “Op het moment dat een paard doorkrijgt dat de koe banger is van hem dan hij voor de koe, zie je een paard veranderen in houding. Je ziet het ene paard de oren en de hals oprichten en een ander valt zelfs de koeien aan.” Dat laatste is natuurlijk niet de bedoeling, want de koeien moeten weer heel afgeleverd worden bij de boer die ze uitleent voor de clinic.

Tussen de koeien door

De volgende stap die Ton doorloopt met zijn leerlingen, is om te paard tussen de koeien door te rijden. “We rijden dan dwars door het koppel koeien heen. De kunst is om niet op de koeien te letten. Vaak is de ruiter een beetje bang en kijkt hij toch nog even naar een koe. Dan schrikt een paard alsnog.” Niet op de koeien letten is dus een vuistregel van Ton.
‘Het grootste gevaar als je koeien op buitenrit tegenkomt, schuilt in het komen aanrennen van de kudde’

Koe opdrijven

Uiteindelijk kan een deelnemer met zijn paard door de kudde heen rijden en er een koe uitpikken die hij samen met zijn paard opdrijft. “Dit kan echt met alle paarden. Ik heb een keer twee dressuurpaarden in de clinic gehad die bij het zien van de koeien bij wijze van spreken dwars door de muur wilden vluchten. Binnen een uur tijd konden allebei die paarden apart van elkaar een koe uit de groep wegdrijven.”

Meteen koeienproof?

Ook al heb je met je paard een koeienclinic gevolgd, dit is geen garantie dat je paard buiten meteen koeienproof is, waarschuwt Ton. “Als er ineens een hele kudde koeien op je paard komt aanrennen is dat nog steeds bedreigend voor een paard. Om hem daaraan te laten wennen moet je echt een paar keer met een kudde gewerkt hebben. Daarnaast hangt het ook af van de moed van de ruiter hoe snel een paard aan koeien went.”

Zonder koeienclinic op pad

Heb je geen koeienclinic gevolgd, maar wil je toch je paard langs die koeienwei krijgen op buitenrit? Dan heeft Ton ook nog tips. “Als je die mogelijkheid hebt, ga dan samen met een paard op buitenrit dat niet bang is voor koeien. Het liefst met meerdere ervaren paarden. Het grootste gevaar als je koeien op buitenrit tegenkomt, schuilt in het komen aanrennen van de kudde. Als je ziet dat koeien achterin het land staan en je weet dat ze komen als ze paarden zien, stuur dan eerst twee ervaren paarden vooruit. Daar komen de koeien dan op af. Zodra de koeien aan het draad staan (of aan de slootrand), rijd jij met je paard – en het liefst met een ander ervaren paard ernaast – langs de koeien naar de twee andere paarden die al vooruit zijn gegaan. Ook hier geldt weer voor de ruiter: let niet op de koeien. Die moet je negeren.”

In je eentje langs de koeien

Ga je alleen op buitenrit omdat je niemand anders hebt die met je meekan? Dan kun je je paard afleiden door oefeningen te doen zodra je bij een weiland met koeien komt. “Schouderbinnenwaarts, in tegengestelde richting van de koeien, gaan rijden is het makkelijkste. Dan leid je je paard af van de koeien en weet je paard nog niet dat ze er zijn. Handig is ook om ervoor te zorgen dat de koeien al aan het draad staan voor je erlangs moet.”

Denk aan de veiligheid

Veiligheid staat bovenaan, waarschuwt Ton. Als het echt niet verantwoord is om op je paard te blijven zitten, moet je afstappen. “Je kunt je paard dan aan de hand voorbij de koeien leiden. Let er wel op dat je zelf de leidende positie houdt. Doe alsof die koeien er niet zijn en loop zelfverzekerd voor je paard uit of ernaast. Dat geeft vertrouwen. Let wel: je moet wel zeker weten dat je je paard aan de hand kunt houden voor je afstapt.”

Koeienclinics

Op buitenrit je paard aan een koe laten wennen is lastiger dan in een clinic, zegt Ton. “Buiten heb je vaak de afstand door het draad of een sloot. Dan kun je je paard niet leren dan hij een koe kan opdrijven.” Er zijn meerdere mensen, vaak westerninstructeurs, die koeienclinics geven. Ton Duivenvoorden is in te schakelen voor het geven van een koeienclinic zodra iemand een groepje heeft weten te verzamelen. De eerstvolgende koeienclinic die hij geeft zit al vol, maar mensen kunnen wel komen kijken: op 9 juli in Pesse (Paardensportcentrum Pesse).

Samenvatting:

Wat moet je doen als je een koe op buitenrit tegenkomt?:
  • Blijf zelf rustig
  • Negeer de koeien
  • Leid je paard af met oefeningen
  • Ga met een of meerdere ervaren paarden op stap
  • Stap af als het gevaarlijk wordt
  • Volg, als het kan, een koeienclinic
Bron: Bitmagazine.nl