Tip Fenna Elzinga: laat het afspenen rustig verlopen
NieuwsElke week krijg je een tip van een deskundige. Deze week is de tip afkomstig van Fenna Elzinga van Lelymare Horses. Fenna heeft veel ervaring met (drachtige) merries en veulens.
“Dierenarts Bas Steltenpool gaf al aan in zijn stukje dat het belangrijk is om het paard paard te laten zijn. Ik ben het hier helemaal mee eens en ik run mijn bedrijf volledig op deze visie. Ik vind dat dit geldt voor alle paarden; van veulens tot sportpaarden. Graag wil ik een tip meegeven met betrekking tot het afspenen van de veulens, want die periode komt er straks weer aan. Het uitgangspunt moet zijn om het zo rustig mogelijk te laten verlopen en met weinig tot geen stress voor het veulen. Het is één van de belangrijkste momenten in het leven van een veulen en het heeft veel invloed op de gedragsontwikkeling van het paard. Het kan een zeer traumatische ervaring zijn voor het veulen en dit vergeten ze niet snel!
Speenleeftijd
We zien regelmatig dat veulens al gespeend worden tussen de vier en zes maanden, maar de natuurlijke speenleeftijd ligt pas op negen maanden. In de moedermelk zitten alle belangrijke voedingstoffen die het veulen nodig heeft en pas als het veulen vier maanden oud is gaat het naast de moedermelk ook andere voeding opnemen. Ze eten wel gras en hooi en natuurlijk pikken ze wat mee uit moeders voerbak, maar de melk is nog onmisbaar. Het is goed als ze rustig de tijd hebben om te wennen aan het andere voer en zo langzaam steeds wat minder bij de moeder gaat drinken. Uiteraard is het zeer belangrijk om de merrie goed bij te voeren met voer dat speciaal voor zogende merries is, want zo kan zij voldoen aan de behoefte van het veulen. Ik zeg altijd dat het veulen minimaal zes maanden bij de merrie moet lopen, tenzij er omstandigheden zijn die dit niet toelaten. Geen enkel veulen is hetzelfde en het ene veulen is al klaar om te spenen op 6 maanden en de ander misschien pas vanaf 7 maanden.
Opgroeien in een groep
Zorg ervoor dat je merrie en veulen al snel samen met andere paarden komen te staan. Dit kan een groep met merries en veulens zijn, maar daar kunnen ook jaarlingen, tweejarigen en oudere merries bij staan. Het is wel goed als er in ieder geval één leeftijdsgenootje is, want veulens spelen graag met elkaar. Het voordeel van verschillende leeftijden is dat de veulens meteen goed socialiseren. Ze krijgen sturing en correctie van oudere paarden en niet enkel van hun moeder. Het is heel bijzonder om te zien hoe veulens in een kudde leven en wat ze wel en niet mogen van de andere paarden. Als veulens alleen staan met hun moeder dan zie je vaak dat ze uit verveling de moeder gaan ‘pesten’. Veulens willen graag spelen, maar daar is de moeder niet voor, dus zorg voor voldoende speelmaatjes! In een kudde komen ze enkel bij de moeder om te drinken of steun te zoeken.
Afspenen zonder stress
Als de veulens ongeveer 6 maanden oud zijn zie je al duidelijk dat ze meer hun eigen gang gaan en minder drinken bij de moeder. Als je de merrie uit de kudde haalt, bijvoorbeeld voor de hoefsmid, en het veulen reageert hier niet of nauwelijks op dan weet je dat ze er bijna klaar voor zijn. Het veulen heeft al genoeg vriendjes en ‘familie’ om haar heen en hangt dus niet meer zo aan de moeder. Soms is het de merrie die nog wel wat onrustig is. Zorg er dan voor dat ook zij niet alleen komt te staan na het spenen en het is ook belangrijk dat ze elkaar niet kunnen horen. Want als de merrie steeds gaat hinniken dan reageert het veulen op een gegeven moment natuurlijk wel een keer. Als de merrie ook echt van het erf af is dan zal het veulen misschien even naar zijn moeder roepen, maar al snel verder gaan met eten en spelen met de vertrouwde kudde. Het afspenen gaat op deze manier nagenoeg zonder stress!
Kortom: zorg voor een vertrouwde omgeving voor het veulen en dat deze hetzelfde blijft voor en na het spenen. Speen niet te vroeg af en geef ze extra tijd als het veulen nog wat langer de steun van de merrie nodig heeft. Laat jonge paarden in een kudde opgroeien, want zo socialiseren ze zich perfect en daar heb je in de toekomst alleen maar heel veel plezier van!”
“Ik geef de pen door aan Homeopatisch dierenarts Liesbeth Ellinger.”
