oren boos
oren boos

Signalen van paardenoren

Nieuws

‘Als een paard zijn oren naar voren steekt, is hij blij. Als hij zijn oren naar achteren draait, is hij niet blij’. Het is een uitspraak die veel ruiters weleens hebben gehoord en de meeste geloven het. Maar klopt het wel? Niet helemaal. Onze uitleg is vaak te simpel, zo legt Dr. Machteld van Dierendonck uit in Bit 237. Meestal zijn er meer vertalingen mogelijk.


Paarden vinden het hartstikke leuk om aan de hand te werken en spelletjes te doen, zeggen freestyle liefhebbers. Maar waarom draaien de paarden dan zo vaak hun oren naar achteren? In de sport zie je dat ook. De verklaring lijkt dan logischer: oren naar achteren in de ring is een teken van stress, irritatie en boosheid. De zwiepende staarten benadrukken dat idee. Want als paarden iets leuk vinden, priemen hun oortjes naar voren en hangt de staart rustig af. Dat zijn tekenen van tevredenheid en blijheid. Dat is althans het idee dat veel ruiters hebben. En dat klopt dus niet altijd. Of beter gezegd, het hoeft niet zo te zijn. Een paard dat zijn oortjes naar voren steekt, is niet per se blij en hij kan andere redenen dan boosheid hebben om zijn oren naar achteren te draaien.

In Bit 237, vanaf 24 juni te koop, lees je die andere verklaringen voor de signalen van paardenoren. “Vaak zijn er meerdere hypotheses mogelijk”, zegt etholoog dr. Machteld van Dierendonck. Kijk hieronder maar naar een heel ander voorbeeld.

Hypotheses


Vaak zijn er meerdere verklaringen mogelijk voor bepaald gedrag, maar sommige verklaringen worden wel wat stelliger verkondigd. Dat betekent niet dat het de enige verklaring is. Een goed voorbeeld is de uitleg van de join up in de round pen waar onder andere Monty Roberts veel faam mee heeft verkregen. Net voor die join up laat het paard zijn hoofd zakken en maakt hij smakkende of likkende bewegingen met zijn mond. In het wild laten paarden dat gedrag niet of nauwelijks zien, voor zover nu bekend is. Roberts ziet het als een teken van ontspanning en tevredenheid. Volgens Van Dierendonck hoeft dat niet de enige verklaring te zijn. Er zijn alternatieve verklaringen mogelijk. “Misschien is het paard angstig door het werken in de round pen en ervaart het als een soort straf. Het paard raakt daardoor gestrest en het lichaam maakt dan onder andere adrenaline aan. Een bijverschijnsel van adrenaline is een droge mond. Door te smakken probeert het paard daar misschien iets aan te doen. Dat zou dit gedrag in deze context mogelijk kunnen verklaren. Het is een hypothese. Pas als het meer systematisch is onderzocht, kun je met zekerheid zeggen wat bepaald gedrag in een bepaalde context betekent.”